مُثْقَلَة (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُثْقَلَة: (وَ إِن تَدْعُ مُثْقَلَةٌ) «مُثْقَلَة» به معناى «سنگين بار» است،
و منظور در اينجا كسى است كه بار گناهان بر دوش مى‌كشد.
(وَ لَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى وَ إِن تَدْعُ مُثْقَلَةٌ إِلَى حِمْلِهَا لَا يُحْمَلْ مِنْهُ شَيْءٌ وَ لَوْ كَانَ ذَا قُرْبَى إِنَّمَا تُنذِرُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُم بِالغَيْبِ وَ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَ مَن تَزَكَّى فَإِنَّمَا يَتَزَكَّى لِنَفْسِهِ وَ إِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ) (هيچ گنه‌كارى بار گناه ديگرى را بر دوش نمى‌كشد؛ و اگر شخص سنگين بارى ديگرى را براى حمل بار گناه خود بخواند، چيزى از آن را بر دوش نخواهد گرفت، هر چند از خويشاوندان او باشد. تو فقط كسانى را مى‌توانى انذار كنى كه از پروردگار خود در نهان و آشكار مى‌ترسند و نماز را برپا مى‌دارند؛ و هركس پاكى و تقوا پيشه كند، نتيجه آن به خودش باز مى‌گردد؛ و بازگشت همگان به سوى
خدا است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
راغب گفته: كلمه وزر - به فتحه واو و زا- به معناى ملجا و پناهگاهى است از كوه، كه در مواقع ضرورت به آن‌جا پناهنده مى‌شوند و در آيه
(كَلَّا لا وَزَرَ) به همين معنا است. و كلمه وزر - به كسره واو، و سكون زا- به معناى سنگينى است كه هر چيز سنگينى را به كوه تشبيه مى‌كنند از گناه هم به وزر تعبير مى‌كنند و هم به ثقل هم چنان كه در
قرآن کریم آمده يک جا فرموده:
(لِيَحْمِلُوا أَوْزارَهُمْ كامِلَةً)، و جايى ديگر همين مضمون را به عبارت
(وَ لَيَحْمِلُنَّ أَثْقالَهُمْ وَ أَثْقالًا مَعَ أَثْقالِهِمْ)آورده است. پس مى‌فهميم كه وزر، و ثقل، به يک معنا است، و معناى جمله چنين است، كه: هيچ نفسى در حالى كه بار گناه خود را به دوش دارد، بار گناه شخص ديگر را به دوش نمى‌كشد، و لازمه اين آن است كه هيچ شخصى جز به آن‌چه خود به دوش مى‌كشد بازخواست نشود، و تنها كيفر وزر و گناه خود را ببيند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «مُثْقَلَة»، ص۵۰۴.
