• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مَهْد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مَهْد (به فتح میم و سکون هاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای آماده كردن و آماده شده‌ايد است. از مشتقات این کلمه در نهج البلاغه، مِهاد به معنای آماده شده است. حضرت علی (علیه‌السّلام) از این واژه درباره زمین و مرگ استفاده کرده است.



مَهْد به معنای آماده كردن و نیز به معنای آماده شده‌ايد است. «مَهَدَ الفراشَ‌: بسطهُ‌ و وطَّاَهُ‌» مِهاد به معنای آماده شده است. تَمْهِيد به معنای آماده كردن است. مواردى از این کلمه در نهج البلاغه آمده است.


حضرت علی (علیه‌السّلام) می‌فرماید: «مَهَدَ أَرْضَهُ» به معنى: «زمين را آماده براى زندگى كرد.» (شرح‌های خطبه: )
و حضرت درباره مرگ فرمود: «وَ امْهَدُوا لَهُ قَبْلَ حُلُولِهِ، و أَعِدُّوا لَهُ قَبْلَ نُزُولِهِ» «عمل كنيد براى مرگ (خود را آماده كنيد) قبل از آمدنش.» (شرح‌های خطبه: )
و نيز حضرت می‌فرمايد: «الْحَمْدُ لله خَالِقِ الْعِبَادِ، وَ سَاطِحِ الْمِهَادِ، وَ مُسِيلِ الْوِهَادِ، وَ مُخْصِبِ النِّجَادِ» منظور از مِهاد زمينى است كه براى زندگى آمده شده است. «حمد خدا را كه خالق بندگان و گسترنده زمين و جارى كننده دره‌ها (رودها) و روياننده گياه در بلندی‌هاست.» (شرح‌های خطبه: ) چه عبارت عجيبى است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۹۶.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۴۷.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۲۷۵.    
۴. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۴۷.    
۵. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۴۷.    
۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۰۲، خطبه ۹۰.    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۱۷۷، خطبه ۸۹.    
۸. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۳، خطبه ۹۱.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه ۹۱.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۲.    
۱۱. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۶.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۱۶۴.    
۱۳. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۳۴.    
۱۴. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۳.    
۱۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۳۸، خطبه ۱۹۰.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵۴، خطبه ۱۸۵.    
۱۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۸۱، خطبه ۱۹۰.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳۷، خطبه ۱۹۰.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۲.    
۲۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۵.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۳۰۰.    
۲۲. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۱۹۳.    
۲۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۱۲.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵۵، خطبه ۱۶۳.    
۲۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۱، خطبه ۱۵۸.    
۲۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۳۲، خطبه ۱۶۳.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۵، خطبه ۱۶۳.    
۲۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۲.    
۲۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۳.    
۳۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۳۰۷.    
۳۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۰.    
۳۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۵۳.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «مهد»، ج۲، ص۹۹۶.    






جعبه ابزار