مَنْضود (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَنْضود: (مِّنْ سِجّيلٍ مَّنْضودٍ) «مَنْضود» از مادّه «
نضد» به معناى روى هم قرار گفتن و پىدرپى آمدن و متراكم است،
يعنى اين باران سنگ، آن چنان سريع و پىدرپى بود كه گويى سنگ‌ها بر هم سوار مى‌شدند.
ترجمه و تفاسیر
آیات مرتبط با
مَنْضود:
(فَلَمّا جاء أَمْرُنا جَعَلْنا عاليَها سافِلَهَا وَ أَمْطَرْنا عَلَيْها حِجارَةً مِّن سِجّيلٍ مَّنضودٍ) (و هنگامى كه فرمان ما فرارسيد، آن شهرها را زير و رو كرديم و بارانى از سنگ به صورت گِل‌هاى متحجّر متراكم، بر آن‌ها فرو ريختيم.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه نضد به معناى نظم و ترتيب است و معناى آيه اين است كه وقتى امر ما به عذاب بيامد كه منظور، امر خداى تعالى به
ملائکه است به اين‌كه آن قوم را عذاب كنند و اين امر همان كلمه كن است كه آيه شريفه
(إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقولَ لَهُ كُنْ فَيَكونُ) ما آن
قریه را زير و رو كرديم، بلندى آن سرزمين را پست ساخته و بر سر خود آنان واژگون ساختيم و سنگ‌هايى از جنس كلوخ بر آنان بباريديم، سنگ‌هايى مرتب و پشت سر هم كه تک تک آن‌ها نزد پروردگارت و در علم او علامت زده شده بودند و به همين جهت يک دانه از آن‌ها از هدف به خطا نرفت چون براى خوردن به هدف انداخته شده بود. بعضى از مفسرين گفته‌اند عذاب زير و رو شدن مربوط به سرزمين آن قوم و مردم حاضر در آن سرزمين بوده و سنگ‌باران شدن مربوط به مردمى از آن قوم بوده كه آن روز در سرزمين خود حاضر نبودند. بعضى ديگر گفته‌اند باران سنگ نيز در همان قريه بوده و در همان لحظه‌اى بوده كه
جبرئیل قريه را بلند كرده تا پشت رو به زمين بزند. بعضى ديگر گفته‌اند سنگ‌باران در همان قريه واقع شده اما بعد از زير و رو شدن، تا تشديدى در عذاب آنان باشد. ليكن به نظر ما همه اين اقوال تحكم (بدون دليل سخن گفتن) است زيرا در عبارت آيات قرآنى دليلى بر هيچ يک از آن‌ها وجود ندارد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَ طَلْحٍ مَّنضودٍ) (و در سايه درخت خوش رنگ و پر برگ طلح.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه منضود اسم مفعول از مصدر نضد چيدن به رديف است، پس منضود از هر چيز، روی هم چيده شده آن است.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مَنْضود»، ص۵۵۸.
