مَقْرَبَة (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَقْرَبَة:(يَتيماً ذا مَقْرَبَةٍ) «مَقْرَبَة» به معناى قرابت و خويشاوندى است،
و تأكيد روى يتيمان خويشاوند نيز به خاطر ملاحظه اولويت‌ها است، و گرنه همه يتيمان را بايد اطعام و نوازش نمود، اين نشان مى‌دهد: خويشاوندان در مورد يتيمان فاميل خود مسئوليت سنگين‌ترى دارند. از اين گذشته، سوء استفاده‌هايى كه مخصوصاً در آن عصر در اين زمينه نسبت به اموال يتيمان خويشاوند مى‌شده، ايجاب مى‌كرده است كه هشدار خاصى در مورد اين گردنه صعب العبور داده شود.
«
ابوالفتوح رازی» معتقد است:
«مَقْرَبَه» از مادّه
«قرابت» نيست، بلكه از مادّه
«قُرَب» است و اشاره به يتيمانى است كه از شدت گرسنگى گويى پهلوهايشان به هم چسبيده است، ولى اين تفسير بسيار بعيد به نظر مى‌رسد.
(یَتِیماً ذا مَقْرَبَةٍ) (يتيمى از خويشاوندان)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه مقربة به معناى قرابت نسبى است، و كلمه متربة از ماده تراب (خاک) گرفته شده و معنايش خاک‌نشينى از شدت فقر است.
معناى آيه اين است كه:
انسان مورد بحث به هيچ عقبه‌اى قدم ننهاد، نه بنده‌اى آزاد كرد، و نه در روز قحطى طعامى داد، نه به يتيمى خويشاوند، و نه به مسكينى خاک‌نشين.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «مَقْرَبَة»، ص۵۴۵.
