مَعاذِیر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَعاذِير:(وَ لَوْ أَلْقى مَعاذيرَهُ) «مَعاذِير» جمع
«معذرت»،
در اصل به معناى پيدا كردن چيزى است كه آثار گناه را از بين ببرد كه گاهى عذر واقعى است، و گاه صورى و ظاهرى.
بعضى نيز گفته‌اند:
«مَعاذِير» جمع
«معذار» به معناى پرده و پوشش است، طبق اين تفسير معناى آيه چنين مى‌شود:
انسان بر خويشتن آگاهى دارد هر چند پرده‌ها بر اعمال خود بيفكند، و كارهاى خويش را مستور دارد، ولى تفسير اوّل مناسب‌تر است.
(وَ لَوْ اَلْقی مَعاذِیرَهُ) (هرچند در ظاهر براى خود عذرهايى بتراشد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه معاذير جمع معذرت است، و معذرت آن است كه موانعى را كه نگذاشته كارى را انجام دهى ذكر كنى. معناى آيه اين است كه انسان صاحب بصيرت بر نفس خويش است، و خود را بهتر از هر كس مى‌شناسد، و اگر با ذكر عذرها از خود دفاع مى‌كند، صرفا براى اين است كه عذاب را از خود برگرداند.
بعضى
از
مفسرین گفته‌اند: كلمه معاذير جمع معذار است، و معذار به معناى ستر و پوشش است، و معناى آيه اين است كه انسان خودش را خوب مى‌شناسد، هر چند كه براى نهان كردن نفس خود پرده‌ها بيندازد، چون همان نفسش شاهد عليه او است. ليكن برگشت هر دو وجه به يكک معنا است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «مَعاذِیر»، ص۵۳۵.
