• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مَسافَت (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مَسافَة (به فتح سین و فتح فا) از واژگان نهج‌البلاغه، به معنای بعد و دورى است. سه مورد از این مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.



مَسافَة به معنای بعد و دورى است ولى مشهور مسافت به معنای مساحت است.


مواردی که در «نهج‌البلاغه» آمده است به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - نامه ۳۱

به امام حسن(علیه‌السلام) وصیت فرمود: «وَ اعْلَمْ أَنَّ أَمَامَكَ طَريقاً ذَا مَسَافَةٍ بَعيدَةٍ، وَ مَشَقَّةٍ شَدِيدَةٍ، وَ أَنَّهُ لَاغِنَى‌ بِكَ فيهِ عَنْ حُسْنِ الارْتِيَادِ.»«بدان! راهى بس طولانى و پر مشقّت در پيش دارى و نيز بدان در اين راه از كوشش صحيح، تلاش فراوان، و اندازه‌گيرى توشه و راحله به مقدار كافى بى نياز نخواهى بود.» (شرح های نامه:)
در همین نامه به برای امام حسن (علیه‌السلام) می‌نویسند: «وَ اعْلَمْ يَا بُنَيَّ أَنَّ مَنْ كَانَتْ مَطِيَّتُهُ اللَّيْلَ وَ النَّهَارَ، فَإِنَّهُ يُسَارُ بِهِ وَ إِنْ كَانَ وَاقِفاً، وَ يَقْطَعُ الْمَسَافَةَ وَ إِنْ كَانَ مُقِيماً وَادِعاً..»«پسرم! بدان آن كس كه مركبش شب و روز است، دائماً در حرکت است،- هر چند خود را ساکن مى‌پندارند و همواره قطع مسافت مى‌كند، گر چه ظاهراً متوقّف است.» (شرح های نامه:)

۲.۲ - خطبه ۱۵۲

در وصف حق‌تعالی فرموده: «وَ الشَّاهِدِ لَا بِمُمَاسَّةٍ، وَ الْبَائِنِ لَابِتَرَاخِي مَسَافَةٍ.»«در همه جا حاضر است؛ نه اين كه با اشيا مماس باشد و از همه چيز جداست؛ بى آن كه مسافتى ميان او و موجودات باشد.» (شرح های خطبه:)


سه مورد از این ماده در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۶۵.    
۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۶۴۰.    
۳. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۵۲.    
۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۹۸، نامه ۳۱.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۲۱.    
۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۴.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۶.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۵۷۲.    
۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۲۰.    
۱۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۸۵.    
۱۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۶۴۶.    
۱۲. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۵۶.    
۱۳. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۰۱، نامه ۳۱.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۲۷.    
۱۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۴.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۶.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۶۱۴.    
۱۸. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۲۹.    
۱۹. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۹۳.    
۲۰. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۳۲۷.    
۲۱. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۵۳.    
۲۲. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۱۲، خطبه ۱۵۲.    
۲۳. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۲۳.    
۲۴. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۲۰.    
۲۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۲۴.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۴۲.    
۲۷. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۷۸.    
۲۸. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۵۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «مسافة»، ج۱، ص۵۶۵.    






جعبه ابزار