مَحْل (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَحْل (به فتح میم و سکون حاء) از
مفردات نهج البلاغه به معنای حيله كردن و سعايت كردن در پيش سلطان است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در رابطه با
آخر الزمان و
قرآن از این واژه استفاده نموده است.
مَحْل (مثل عقل) به معنای حيله كردن و سعايت كردن در پيش سلطان است.
برخی از مواردی که در «
نهج‌البلاغه» استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره آخرالزمان فرموده:
«يَأْتي عَلَى النّاسِ زَمانٌ لا يُقَرَّبُ فيهِ إِلاّ الْماحِلُ، وَ لا يُظَرَّفُ فيهِ إِلاّ الْفاجِرُ»؛
«زمانى بر مردم فرا مى‌رسد كه مقرّب نمى‌گردد مگر حيله گر و سخن چين و جالب شمرده نشود مگر فاجر».
منظور از «ماحل» سعايت كننده پيش سلطان است. «لا يظرّف» يعنى ظريف و زيرک شمرده نمى‌شود مگر بدكار.
حضرت درباره
قرآن مجید فرموده:
«مَنْ شَفَعَ لَهُ الْقُرْآنُ يَوْمَ الْقِيامَةِ شُفِّعَ فيهِ، وَ مَنْ مَحَلَ بِهِ الْقُرْآنُ يَوْمَ الْقِيامَةِ صُدِّقَ عَلَيْه»؛
«هر كس را
قرآن روز قیامت شفاعت كند، شفاعت قرآن درباره او قبول است هر كس قرآن براى او روز قيامت سعايت كند، مورد تصديق واقع مى‌شود، سعايت قرآن، بيان كردن گناهان انسان در پيش خداست».
این کلمه دو بار در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «محل»، ج۲، ص۹۶۵.
