مَجاز (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَجَاز (به فتح میم) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای راه، طریق و
اسم مکان برای محل عبور و گذشتن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در
سستی پیروان
حق، محل امتحان بودن
دنیا نه ماندن، از این واژه استفاده نموده است.
این واژه سه بار در «
نهج‌البلاغه» آمده است.
مَجَاز (به فتح میم) به معنای راه، طریق و اسم مکان برای محل عبور و گذشتن، آمده است.
مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره سستی پیروان حق فرموده است:
«وَ لَئِنْ أَمْهَلَ اللهُ الظّالِمَ فَلَنْ يَفوتَ أَخْذُهُ، وَ هُوَ لَهُ بالمِرْصادِ عَلَى مَجازِ طَريقِهِ، وَ بِمَوْضعِ الشَّجا مِنْ مَساغِ ريقِهِ.» «اگر
خدا ظالم را مهلت دهد مؤاخذه‌اش از خدا فوت نمی‌شود، خدا در کمین اوست بر گذرگاه راهش و در محل ماندن
استخوان از حلقش.»
امام (علیه‌السلام) در بیانی در خصوص محل
امتحان بودن دنیا می‌فرماید:
«أَيُّها النّاسُ، إِنَّما الدُّنْيا دارُ مَجاز، وَ الاْخِرَةُ دارُ قَرار.» «ای مردم، جز این نیست که دنیا سرای گذر است و آخرت جای ماندن.»
همچنین در
خطبه ۱۳۲ در رابطه با این‌که دنیا جای توشه گرفتن است می‌فرماید:
«فَاِنَّ الدُّنْیا لَمْ تُخْلَقْ لَکُمْ دارَ مُقامٍ بَلْ خُلِقَتْ لَکُمْ مَجازاً لِتَزَوَّدوا مِنْها الْاَعْمالَ اِلَی دارِ الْقَرارِ فَکونوا مِنْها عَلَی اَوْفازٍ.» «زيرا دنيا را نيافريده‌اند كه سراى جاويدان شما باشد، بلكه گذرگاهى است و بايد از آن توشه برگيريد، براى سرايى كه در آن قرار خواهيد گرفت. پس براى سفر بشتابيد و مركبان را حاضر آوريد.»
این واژه سه بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «مجاز»، ص۲۴۱.
