• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

موات (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مَوات (به فتح میم و فتح واو) از واژگان نهج البلاغه به معنای آنچه که روح ندارد و زنده نیست. این واژه دو بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



مَوات به معنای آن چیزی است که روح ندارد. مقابل موات زنده و حیّ است.


مواری از واژه مَوات در «نهج‌البلاغه» به شرح ذیل می باشند.

۲.۱ - خطبه ۹۱

امام علی (علیه‌السلام) در خطبه ۹۱ می‌فرمایند: «ثُمَّ لَمْ یَدَعْ جُرُزَ الْأَرْضِ الَّتی تَقْصُرُ مِیَاهُ الْعُیُونِ عَنْ رَوَابیهَا وَ لَا تَجِدُ جَدَاوِلُ الأَنهَارِ ذَریعَهً إِلَی بُلُوغِهَا حَتّی أَنشَأَ لَهَا نَاشِئَهَ سَحَابٍ تحُییِ مَوَاتَهَا»«سپس هيچ كدام از بلنديهاى زمين را كه آب چشمه‌ها به آن نمى‌رسد و جدولهاى نهرها به آن راه ندارد، به حال خود وانگذاشت، بلكه ابرهايى را آفريد تا قسمت‌هاى مرده آن را احيا سازند.» (شرح های خطبه:)

۲.۲ - خطبه ۱۶۵

امام علی (علیه السلام) در خطبه ۱۶۵ می‌فرمایند: «ابْتَدَعَهُمْ خَلْقاً عَجيباً مِنْ حَيَوَان وَمَوات وَسَاكِن وَذي حَرَكَات»«(خداوند) مخلوقاتى شگفت از حيوان و جماد، ساكن و متحرّک ابداع كرد.» (شرح های خطبه:)


دو مورد از واژه مَوات در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۹۹۹.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۲۲۴.    
۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۷۸۲.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۰۰.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۵.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه ۹۱.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۱.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۹.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۱۵۵.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۴.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳۹.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۳۶۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۶.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۳۵، خطبه ۱۶۵.    
۱۶. مخلوقاتی مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۱.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۵۸.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۱.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۳۵۷.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۴۸.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۶۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «موات»، ج۱، ص۹۹۹.    






جعبه ابزار