من بلاغة القرآن (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«من بلاغة القرآن» نوشتاری است به
زبان عربی که به بررسی جنبه بلاغی
قرآن کریم که تاثیری عمیق در نفس آدمی برجای میگذارد، میپردازد.
نویسنده ( احمد احمد بدوى)در دو بخش جداگانه به بررسی
بلاغت قرآن در لفظ و اسلوب و نیز بررسی معانی دارد ، در قرآن کریم پرداخته است. وی نخست به تعریف معنای «
ادب » و گستره تاثیر در جان آدمی پرداخته و روش ادبی قرآن را یادآور میشود. سپس به بیان دیدگاههای مختلف درباره
اعجاز ادبی قرآن پرداخته و دیدگاه مختار خویش را بیان میکند. در فصل اول از بخش اول کتاب واژگان مفرد قرآنی و چگونگی گزینش دقیق آنها برای دلالت محکم و قوی بر معنای مورد نظر مورد بررسی قرار گرفته و موضوع فواصل آیات و نیز واژگان غریب موجود در قرآن بررسی میشود. در فصل بعدی به بررسی نحوه چینش دقیق کلمات در یک
آیه پرداخته شده که نشان میدهد نمیتوان هیچ واژهای را بدون آنکه به معنای موردنظر آیه لطمهای وارد آید جابجا کرد و یا کلمهای دیگر را به جای آن نشاند و یا آن را حذف کرد و یا چیزی بدان اضافه نمود. چنین به نظر میرسد که
خداوند برای این معانی جز این الفاظ را نیافریده است. در این فصل از موضوعاتی چون:
تقدیم و تاخیر ،
ذکر و حذف ،
تنکیر و تعریف ،
افراد و تذکیر و غیره سخن به میان آمده است. در فصل دیگر این بخش به موضوع
سوره پرداخته شده و روش
هرسوره از قرآن در پرداختن به موضوعات مختلف و متنوع بیان شده و در نهایت اسلوبهای قرآنی نظیر اسلوب
سور مدنی ، اسلوب
قصص ، اسلوب
احکام و غیره معرفی شده است. در فصل اول از بخش دوم به بررسی برخی معانی قرآنی نظیر:
الله ،
محمد ،
یوم القیامة ،
النار ،
الجهاد ،
الحیاة الدنیا و غیره پرداخته شده و در فصل دوم این بخش به موازنه و مقایسه تعابیر قرآنی با اشعار شاعران عرب پرداخته شده و فضل و برتری تعابیر قرآنی یادآوری شده است.
کتاب مشتمل بر یک مقدمه از مؤلف و دو بخش اصلی میباشد که از آنها با عنوان «کتاب» یاد میشود: «الکتاب الاول» مشتمل بر برخی مباحث تمهیدی با عناوین: العمل الادبی، مجال الادب بین مظاهر الشعور، علوم البلاغة و النقد الادبی، القرائة الا دبیة، المنهج الادبی فی القرآن و
اعجاز القرآن میباشد. این بخش مشتمل بر ۴ فصل ذیل میباشد:
«الفاظ القرآن»
که عناوین:
البلاغة و النظم، تخیر اللفظ، الفاصلة، الغریب و الزائد را دربر دارد.
«الآیة القرآنیة»
دارای عناوینی چون: تکونها، التقدیم و التاخیر، الذکر و الحذف، التنکیر و التعریف، التوکید و التکریر، الاستفهام و غیره میباشد.
السورة.
اسلوب القرآن. بخش دوم کتاب دارای دو فصل با عناوین ذیل میباشد:
الفصل الاول: «المعانی القرآنیة» که به معانیای چون:
الله ،
محمد ، القرآن، یوم القیامة، النار، الحیاة الدنیا، الانسان المثالی، عبادة الاوثان و غیره میپردازد.
الفصل الثانی:
موازنات . در پایان هم «خاتمة»، منابع و مآخذ کتاب و فهرست موضوعات آن آمده است.
کتاب حاضر در برنامه به قلم آقای دکتر احمد احمد بدوی و به
زبان عربی نگارش یافته و در قطع وزیری با جلد گالینگور در ۳۰۶ صفحه در سال ۲۰۰۵ م از سوی انتشارات «نهضة مصر للطباعة و النشر و التوزیع» مصر، منتشر شده است. نوبت چاپ کتاب نامعلوم است.
نرم افزار مشکاة الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.