مقطوع (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَقْطوع:
(أَنَّ دابِرَ هَؤُلاء مَقْطُوعٌ مُّصْبِحِينَ) اسم مفعول از مادّه
«قطع» به معنی
«بریده و ریشه کن شده» است.
به موردی از کاربرد
مَقْطوع در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ قَضَيْنا إِلَيْهِ ذَلِكَ الأَمْرَ أَنَّ دابِرَ هَؤُلاء مَقْطُوعٌ مُّصْبِحينَ ) (و ما به
لوط اين موضوع را
وحی فرستاديم كه صبحگاهان، همه آنها ريشه كن خواهند شد.)
آیه مورد بحث درباره سرنوشت گنهکاران
قوم لوط است، می‌گوید: «ما به لوط چگونگی این امر را وحی فرستادیم که صبحگاهان همه آنها ریشه کن خواهند شد. (و حتی یک نفر از آنها باقی نخواهدماند)»
(مَقْطُوعٌ مُصْبِحِینَ) (لّا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ) (كه هرگز پايان نمى‌گيرد و ممنوع نمى‌شود.)
شیخ طبرسی در
مجمع البیان می‌فرماید:
يعنى ميوه‌هايى كه بسيار وافر و هرگز تمام نمى شود چنانچه ميوه‌هاى دنيا تمام می‌شود در زمستان و در اوقات مخصوص، و ممنوع هم نمی‌شود به سبب دورى از دست رس و يا بسبب خارى كه موجب آزار دست شود چنانچه در دنيا چنين است. و بعضى گويند: آن
مقطوع به زمان‌ها و ممنوع به بهاء و ارزش‌ها نيست، كه نتوان به آن رسيد مگر به پول.
در
آیه ۳۳ سوره واقعه درباره مواهبی که
خداوند به
اصحاب یمین عطا فرموده، می‌خوانیم:
(وَ فاکِهَةٍ کَثیرَةٍ لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ.) «و میوه‌های فراوانی که هرگز
قطع و ممنوع نمی‌شود.»
آری میوه‌های آن جهان برای
بهشتیان نه هرگز
قطع می‌شود و نه ممنوع می‌گردد و به علاوه محدود به فصول معینی نیست که تنها چند هفته یا چند ماه در سال بر درخت ظاهر شود و نیز همچون میوه‌های این جهان نیست که گاه خارها مانع چیدن آن شود یا بلندی درخت مانع از تناول آن باشد.
•
جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مقطوع»، ج۳، ص۵۵۲-۵۵۳.
