مقدمات قیاس
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مقدمات قياس، به‌معنای دو
قضیه تشکیل دهنده
قیاس برای رسیدن به قضیه مطلوب است.
هر یک از دو قضیه‌ای که
قیاس از آنها ترکیب یافته است، به نام مقدمه یا ماده قیاس خوانده می‌شود، چنانکه مجموع آن دو، به لحاظ اینکه نتیجه، متولد از آنها است، قیاس خوانده می‌شود. بنابراین، مراد از مواد و مقدمات قیاس، قضایایی است که از ترکیب آنها با رعایت شرایط نتیجه یا همان مطلوب، حاصل می‌شود. دو مقدمه در
قیاس اقترانی را
صغرا و
کبرا گویند. اما نسبت به
قیاس استثنایی، که از یک
قضیه شرطیه و یک
قضیه حملیه تشکیل شده، برای دو مقدمه نام خاصی قرارداد نشده است.
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:
• خوانساری، محمد، منطق صوری.
• سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة.
• مظفر، محمدرضا، المنطق.
• ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، النجاة.
• ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق).
• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.
• ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل.
• خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.
• علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.
• ابوالبركات ابن‌ملكا، هبه‌الله بن علي، الکتاب المعتبر فی الحکمة.
• تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق.
• مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «مقدمات قیاس»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۲۰.
