• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

معانی ماده امر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بحث پیرامون معانی مختلف ماده امر و چگونگی دلالت ماده بر آنها را معانی ماده امر گیند.



ماده امر در معانی زیادی به کار رفته است، از جمله:
۱. «طلب»، مانند: «امرتک بکذا؛ من فلان کار را از تو می‌خواهم»؛
۲. «شیء» مانند: «رایت الیوم امرا عجیبا؛ امروز چیز عجیبی را دیدم»؛
۳. «شان»، به معنای حالت و کیفیت، مانند: «شغلنی امر کذا»؛
۴. «فعل»، به معنای کار و عمل خارجی با قطع نظر از حیثیت انتساب آن، مانند: «و ما امر فرعون برشید؛ کار فرعون، کار پسندیده‌ای نیست؛
۵. «فعل عجیب»، مانند: «فلما جاء امرنا...؛ هنگامی که آن کار عجیب ما آمد (وقت آن رسید)»؛
۶. «حادثه»، مانند: جئت لامر کذا؛ به خاطر فلان حادثه آمدم».


در این که ماده امر برای این معانی، مشترک لفظی است یا مشترک معنوی، یا در برخی حقیقت و در برخی مجاز می‌باشد، میان اصولیون، اختلاف وجود دارد.


کسانی که به اشتراک لفظی اعتقاد دارند میان خود اختلاف دارند؛ برخی ماده امر را مشترک لفظی میان طلب و فعل دانسته و سایر معانی را به این دو برمی گردانند؛ عده‌ای هم چون مرحوم «آخوند» آن را مشترک لفظی بین طلب و شیء، و برخی نیز آن را مشترک بین طلب و شان دانسته‌اند.


در این که ماده امر (به معنای طلب) در وجوب ظهور دارد یا در استحباب یا در معنایی دیگر، چند دیدگاه وجود دارد:
۱. در وجوب ظهور دارد؛
۲. در استحباب ظهور دارد؛
۳. مشترک لفظی میان وجوب و استحباب می‌باشد؛
۴. مشترک معنوی بین وجوب و استحباب بوده و برای «مطلق طلب» وضع شده است.
[۶] سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۳، ص۱۲۳.
[۷] سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۳، ص۱۸۱.
[۹] شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج۱، ص (۱۳۸-۱۳۳).



۱. کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، ص۶۹.    
۲. دروس فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۱، ص۲۲۴.    
۳. المحکم فی اصول الفقه، حکیم، محمد سعید، ج۱، ص۲۵۷.    
۴. اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۱، ص۶۷.    
۵. محاضرات فی اصول الفقه، خویی، ابوالقاسم، ج۲، ص۵.    
۶. سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۳، ص۱۲۳.
۷. سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۳، ص۱۸۱.
۸. الموجز فی اصول الفقه، سبحانی تبریزی، جعفر، ج۱، ۲، ص (۵۲-۴۹).    
۹. شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج۱، ص (۱۳۸-۱۳۳).
۱۰. نهایة الافکار، عراقی، ضیاء الدین، ج۱، ۲، ص۱۵۶.    
۱۱. فوائد الاصول، نائینی، محمد حسین، ج۱، ۲، ص۱۲۸.    



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۵۱، برگرفته از مقاله «معانی ماده امر».    

رده‌های این صفحه : معانی امر




جعبه ابزار