• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مِصْر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: مصر (ابهام‌زدایی).


مِصْر (به کسر میم و سکون صاد) از واژگان نهج البلاغه به معنای حدّ و مرز ميان دو چيز يا دو قطعه زمين است. همه مملكت را نيز مصر گويند، مواردى از آن در نهج البلاغه آمده است. مِصْر به عنوان مملكت مصر چند بار در نهج البلاغه آمده است.



مِصْر (مثل جسر) به معنای حدّ و مرز ميان دو چيز يا دو قطعه زمين است. شهر را از آن جهت مصر گويند كه محصور و محدود است در المنجد آمده: مصر شهر قاهره است و همه مملكت را نيز مصر گويند، مواردى از آن در نهج البلاغه آمده است. مِصْر به عنوان مملكت مصر چند بار در نهج البلاغه آمده است.


از آن جمله حضرت علی (علیه‌السّلام) به عبداللّه بن عباس نوشت: «أَمَّا بَعْدُ، فَإِنَّ مِصْرَ قَدِ افْتُتِحَتْ، وَ مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي بَكْر ـ رَحِمَهُ اللهُ ـ قَدِ اسْتُشْهِدَ» (امّا بعد، «مصر» به دست دشمن گشوده شده و «محمّدبن‌ابى‌بكر»- كه خدا رحمتش كند- به شهادت رسيده.) (شرح‌های نامه: )
حضرت به معاویه مى‌نويسد: «ذَكَرْتَ أَنِّي قَتَلْتُ طَلْحَةَ وَ الزُّبَيْرَ، وَ شَرَّدْتُ بِعَائِشَةَ، وَ نَزَلْتُ بَيْنَ الْمِصْرَيْنِ! وَ ذلِكَ أَمْرٌ غِبْتَ عَنْهُ، فَلاَ عَلَيْكَ» «گفته‌اى كه من طلحه و زبیر را كشتم و عایشه را بى‌چاره كردم و ميان دو شهر کوفه و بصره نشسته (امر آن دو را در دست گرفتم) اين كارى است كه تو در آن حاضر نبوده‌اى و تحقيق از آن تو را نرسد.» (شرح‌های نامه: )
حضرت به حارث همدانی نوشت: «وَ احْذَرْ صَحَابَةَ مَنْ يَفِيلُ رَأْيهُ، وَيُنْكَرُ عَمَلُهُ ...وَ اسْكُنِ الاَْمْصَارَ الْعِظَامَ فَإِنَّهَا جِمَاعُ الْمُسْلِمِينَ» «حذر كن از مصاحبت آن‌كه رايش به خطا مى‌رود و عملش بد است، و در شهرهاى بزرگ ساكن باش كه آنها محلّ اجتماع مسلمين است.» (شرح‌های نامه: )


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۸۰.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۴۸۲.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۶۰، نامه ۳۵.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۶۷، نامه ۳۵.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۰۸، نامه ۳۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۳۷، نامه ۳۵.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۲۰.    
۸. مصر ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۲۱.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۰، ص۴۸.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۵۴.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۹۲.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۷، نامه ۶۴.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۳۴، نامه ۶۴.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۵۴، نامه ۶۴.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱۱، نامه ۶۴.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۴۷.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۵۰.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۲۷۰.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۷۳.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۲۵۳.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۵۷، نامه ۶۹.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغه،ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۴۳، نامه ۶۹.    
۲۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۶۰، نامه ۶۹.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱۹، نامه ۶۹.    
۲۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۰.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۴.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۳۴۹.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۸۹.    
۲۹. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۴۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «مصر»، ج۲، ص۹۸۰.    






جعبه ابزار