مرء (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَرْء (به فتح میم و سکون راء) و
اِمْرَءٌ (به کسر الف و سکون میم) از
واژگان قرآن کریم به معنای
انسان مرد و
زن است.
مشتقات
مَرْء که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
الْمَرْءُ (به فتح میم و سکون راء) به معنای انسان؛
امْرَاَ (به سکون میم و فتح راء) به معنای مرد؛
امْرِئٍ (به سکون میم و کسر راء) به معنای کس؛
امْرَاَتُ (به سکون میم و فتح راء) به معنای همسر است.
مَرْءو
امْرَءٌ به معنای
انسان مرد و
زن است.
به مواردی از
مَرْء که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ اَخِیهِ. وَ اُمِّهِ وَ اَبِیهِ وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِیهِ) (در آن روز
انسان از برادر خود مى‌گريزد. و از مادر و پدرش و همسر و فرزندانش.)
به قرینه «صاحِبَتِهِ» مراد از مرء در
آیه مرد است.
(ميان مرد و همسرش جدايى بيفكنند.)
ظاهرا در این آیه مراد از مرء در
آیه مرد است.
(در روزى كه
انسان آن‌چه را از قبل با دست‌هاى خود فرستاده مى‌بيند.)
در این آیه مراد مطلق انسان است.
(وَ اعْلَمُوا اَنَّ اللَّهَ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ) (و بدانيد خداوند به اندازه‌اى به شما نزديک است كه ميان
انسان و
قلب او حايل مى‌شود.)
در این آیه مراد مطلق انسان است.
(یا اُخْتَ هارُونَ ما کانَ اَبُوکِ امْرَاَ سَوْءٍ) (اى خواهر
هارون! نه پدرت مرد بدى بود و نه مادرت زن بدكاره‌اى!)
ایضا کلمه امرا در آیه مراد از آن، مرد است.
(کُلُ امْرِئٍ بِما کَسَبَ رَهِینٌ) (و هر كس در گروى اعمال خويش است.)
و در این آیه مراد مطلق انسان می‌باشد.
(اِذْ قالَتِ امْرَاَتُ عِمْرانَ رَبِّ اِنِّی نَذَرْتُ لَکَ ما فِی بَطْنِی مُحَرَّراً) (به ياد آوريد هنگامى را كه همسر «عمران» گفت: «
پروردگارا! آن‌چه را در رحم دارم، براى تو نذر كردم، كه «مُحَرَّر» باشد و آزاد براى خدمت خانه تو.»)
امْرَاَةٌ و مَرْاَةٌ به معنی
زن است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «امرأة»، ج۶، ص۲۴۶.
