آیات محکم به «محکم مطلق» و « محکم من وجه » تقسیم شده است. محکم مطلق به آیهای میگویند که از همه جهات محکم باشد و هیچ گونه تشابهی در آن نباشد. توضیح آن که حقیقت قرآن همچون نور و وجود ، دارای مراتب تشکیکی است و سلسله مراتب طولی و عرضی دارد؛ به گونهای که ممکن است آیهای نسبت به آیه دیگر محکم باشد؛ اما همان آیه از بعضی جهات و نسبت به آیهای دیگر متشابه باشد. و ممکن است یک آیه از یک جهت محکم و از جهتی دیگر متشابه باشد.