محمد و اهل‌کتاب (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله بر اهل‌کتاب، اتمام حجت کردند
و آنان را به اسلام دعوت کردند. در این مقاله آیات مرتبط با حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله
و اهل‌کتاب معرفی می‌شوند.
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مأمور
دعوت اهل‌كتاب به
تسلیم، در برابر خدا:
...
وَ قُلْ لِلَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ
وَ الْأُمِّيِّينَ أَ أَسْلَمْتُمْ ....
پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله شاهد شتاب بسيارى از اهل‌كتاب در
گناه، تجاوزگرى
و حرام‌خوارى:
... يا أَهْلَ الْكِتابِ ... قُلْ هَلْ أُنَبِّئُكُمْ بِشَرٍّ مِنْ ذلِكَ مَثُوبَةً عِنْدَ اللَّهِ مَنْ لَعَنَهُ اللَّهُ
وَ غَضِبَ ...
وَ تَرى كَثِيراً مِنْهُمْ يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ
وَ الْعُدْوانِ
وَ أَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ.
دعوت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از اهل‌كتاب به
توحید در عبادت، نفى
شرک و نپذيرفتن حاكميّت غير خداوند:
قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ تَعالَوْا إِلى كَلِمَةٍ سَواءٍ بَيْنَنا
وَ بَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ
وَ لا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئاً
وَ لا يَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ ....
مأموريّت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله بر دعوت اهل‌كتاب به
آزاداندیشی و داشتن شخصيّت مستقل انسانى:
قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ تَعالَوْا إِلى كَلِمَةٍ سَواءٍ بَيْنَنا
وَ بَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ
وَ لا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئاً
وَ لا يَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ ....
حمايت خداوند از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله
و مؤمنان در برابر اهل‌كتاب:
قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ ... يا أَهْلَ الْكِتابِ لِمَ تُحَاجُّونَ فِي إِبْراهِيمَ ....
وَ هذَا النَّبِيُّ
وَ الَّذِينَ آمَنُوا
وَ اللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ.
محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله،
اتمام‌حجّت خدا بر اهل‌کتاب:
يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلى فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ أَنْ تَقُولُوا ما جاءَنا مِنْ بَشِيرٍ
وَ لا نَذِيرٍ ....
پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله موظّف به شناخت
و ارزيابى عقايد
و اعمال اهل‌كتاب:
أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ ... انْظُرْ كَيْفَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ
وَ كَفى بِهِ إِثْماً مُبِيناً.
چشم‌پوشى
و گذشت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از بسيارى خطاهاى اهل‌كتاب:
يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثِيراً مِمَّا كُنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتابِ
وَ يَعْفُوا عَنْ كَثِيرٍ ....
چشم‌پوشى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از افشا
و بيان حقايق پنهان شده اهل‌كتاب:
يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثِيراً مِمَّا كُنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتابِ
وَ يَعْفُوا عَنْ كَثِيرٍ ....
پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله وظيفه‌دار
قضاوت در ميان اهل‌كتاب بر اساس
احکام الهی:
... فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ ...
ضمير «بينهم» به اهل‌كتاب باز مى‌گردد.
پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله موظّف به نقل صحيح داستان
قربانی هابیل و قابیل براى اهل‌كتاب:
وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ
قَرَّبا قُرْباناً فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِما
وَ لَمْ
يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ ...
با توجّه به سياق آيات پيشين ضمير در «عليهم» به‌اهل‌كتاب بر مى‌گردد.
وظیفه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در انتخاب
قرآن از ميان
کتب آسمانی، براى داورى بين اهل‌كتاب:
وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتابِ
وَ مُهَيْمِناً عَلَيْهِ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ ....
خداوند، برحذردارنده پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در
قضاوت از پيروى
تمایلات نفسانی اهل‌كتاب:
۱. ... فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ
وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ عَمَّا جاءَكَ مِنَ الْحَقِ ....
۲.
وَ أَنِ احْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ
وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ
وَ احْذَرْهُمْ أَنْ يَفْتِنُوكَ عَنْ بَعْضِ ما أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْكَ ....
پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مأمور
مقابله با موضعگيرى مغرضانه اهل‌كتاب نسبت به
مسلمانان:
قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ هَلْ تَنْقِمُونَ مِنَّا إِلَّا أَنْ آمَنَّا بِاللَّهِ
وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْنا
وَ ما أُنْزِلَ مِنْ
قَبْلُ ....
پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مأمور افشاى سوابق ننگين اهل‌كتاب، از راه توجّه دادن آنان به گذشته شوم هم‌كيشان‌شان:
قُلْ هَلْ أُنَبِّئُكُمْ بِشَرٍّ مِنْ ذلِكَ مَثُوبَةً عِنْدَ اللَّهِ مَنْ لَعَنَهُ اللَّهُ
وَ غَضِبَ عَلَيْهِ
وَ جَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ
وَ الْخَنازِيرَ
وَ عَبَدَ الطَّاغُوتَ أُولئِكَ شَرٌّ مَكاناً
وَ أَضَلُّ عَنْ سَواءِ السَّبِيلِ.
اهل‌کتاب و محمد (قرآن)
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۷، ص۲۴۹، برگرفته از مقاله «محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله و اهل‌کتاب».
