• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن‌ نصر مروزی‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




ابوعبدالله محمد بن نصر مروزی (۲۰۲-۲۹۴ق)، از محدثان، فقهای مشهور شافعی مذهب و عالم‌ به اختلاف آرا و فتاوای صحابه در قرن سوم هجری قمری بود.



ابوعبدالله محمد بن نصر بن حجاج مروزی، در سال ۲۰۲ق در بغداد به دنیا آمد، اما در نیشابور رشد و نمو یافت. پس از آن برای فراگیری علوم به بلاد مختلفی از قبیل خراسان، عراق، حجاز، شام و مصر سفر کرد. زمانی نیز در نیشابور اقامت داشت و به تجارت مشغول بود و در پایان، به سال ۲۷۵ق راهی سمرقند شد و در آنجا ساکن گردید. مروزی از اساتید بسیاری همچون محمد بن بکار، محمد بن مهران، یحیی بن یحیی و هشام بن عمار علم حدیث را فرا گرفت و فقه را در مصر از اصحاب و شاگردان شافعی آموخت.


خطیب بغدادی می‌نویسد: مروزی محدث فقیه و عالم‌ترین مردم به اختلاف آرا و فتاوای صحابه و علمای پس از ایشان در احکام بود و شاگردان بسیاری را تربیت کرد که از آن میان افرادی چون عبدالله بن محمد،عثمان بن جعفر لبان و محمد بن اسحاق را می‌توان نام برد. ذهبی نیز مراتب علمی وی را ستوده و به نقل از ابوبکر صیرفی از علمای شافعی می‌نویسد: کتاب القسامه مروزی دلالت دارد که او فقیه‌ترین فرد زمان خویش بود. سبکی نیز او را در زمره دانشمندان برجسته شافعی ذکر کرده و او را به کثرت علم و زهد و عبادت ستایش کرده است. ابواسحاق شیرازی هم تصریح می‌کند که مروزی بالغ بر بیست سال به کتابت حدیث اشتغال داشت و در این مدت نظر مساعدی درباره امام شافعی نداشت، اما به جهت مسائلی که برایش پیش آمد به شافعی و آثار وی روی آورد.


به هر حال وی در محرم سال ۲۹۴ق در سمرقند از دنیا رفت.


وی آثاری از خود بر جای گذاشت که عبارت‌اند از: تعظیم الصلاة قیام اللیل القسامه الصیام الورع المسائل فی النجوم
[۸] کحاله، عمررضا، المستدرک علی معجم المؤلفین، ص۷۵۶.
الوتر المسند ما خالف به ابوحنیفه علیاً و ابن مسعود و قیام رمضان.
[۱۳] خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ج۹، ص۴۸۹.
[۱۸] ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۱۵۰.



۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۲، ص۲۹۵.    
۲. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۴، ص۸۷.    
۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۴، ص۳۴.    
۴. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۲، ص۲۴۶.    
۵. شیرازی، ابراهیم بن علی، طبقات الفقهاء، ص۱۰۷.    
۶. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۴، ص۸۵.    
۷. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۲۱.    
۸. کحاله، عمررضا، المستدرک علی معجم المؤلفین، ص۷۵۶.
۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۷۸.    
۱۰. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۲۵.    
۱۱. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۳، ص۵۴.    
۱۲. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ص۵۱۰.    
۱۳. خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ج۹، ص۴۸۹.
۱۴. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۳، ص۳۹۷.    
۱۵. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۳، ص۱۶۱.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۱، ص۴۲۶.    
۱۷. ابن وردی، عمر بن مظفر، تاریخ ابن الوردی، ج۱، ص۲۴۰.    
۱۸. ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۱۵۰.
۱۹. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۱۱.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۴۰، برگرفته از مقاله «محمد مروزی».






جعبه ابزار