• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن‌ عبدالسلام‌ خشنی‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابوعبدالله محمد بن عبدالسلام خشنی (۲۱۸-۲۸۶ق)، از شاعران، ادیبان و محدثان قرن سوم هجری قمری در اندلس بود.


ابوعبدالله محمد بن عبدالسلام بن ثعلبه خشنی‌ اندلسی قرطبی، به سال ۲۱۸ق در قرطبه متولد شد و پس از دوران کودکی و نوجوانی برای فراگیری علوم به شهرهایی سفر نمود. ابتدا در بصره علم حدیث را از کسانی همچون محمد بن بشار بندار، نصر بن علی جهضمی و دیگران آموخت و ابوحاتم سهل بن محمد سجستانی، عباس بن فرج ریاشی و ابواسحاق زیادی را ملاقات نمود و بسیاری از کتاب‌های لغت را از آنها فرا گرفت. سپس به بغداد سفر کرد و کتاب‌های ابوعبید قاسم بن سلام را استنساخ نمود و پس از آن به مکه رفت و از محمد بن یحیی بن ابی عمر عدنی بهره گرفت. خشنی در مصر نیز از سلمة بن شبیب، محمد بن عبدالرحیم برقی و دیگران علم آموخت و سرانجام با کوله باری از علوم حدیث، لغت و شعر جاهلی،
[۱] ابن فرضی ازدی، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ العلماء و الرواة للعلم بالاندلس، ج۲، ص۱۶.    
پس از ۲۵ سال دوری از وطن به‌ اندلس بازگشت و حال خود را در غربت در قالب شعری توصیف نمود.
[۲] ابن عمیره، احمد بن یحیی، بغیة الملتمس، ص۱۰۳.    
افراد بسیاری در‌ اندلس از او بهره بردند که از جمله می‌توان به اسلم بن عبدالعزیز بن‌ هاشم و قاسم بن اصبغ بیانی اشاره نمود.
[۳] حمیدی، محمد بن فتوح، جذوة المقتبس، ص۶۹.    


خشنی دارای زبانی فصیح و گشاده بود و هماره از حاکمان دوری می‌جست. هنگامی که امیر محمد او را برای امر قضاوت فراخواند، از پذیرش آن پوزش خواست.
[۴] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۶۰.    
او در فقه اطلاع چندانی نداشت، ولی در حفظ لغت و نقل حدیث فردی نامدار و امین بود.

وی سرانجام در رمضان سال ۲۸۶ق از دنیا رفت.
[۵] ابن فرضی ازدی، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ العلماء و الرواة للعلم بالاندلس، ج۲، ص۱۷.    
شرح کتاب الحدیث اثر اوست.
[۶] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۲۱.    
[۷] ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۱۶۳.    
[۸] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۴۵۹.    
[۹] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۱، ص۲۷۲.    
[۱۰] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، طبقات الحفاظ، ص۲۸۸.    
[۱۱] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۱، ص۴۴۶.    
[۱۲] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۵، ص۱۳۹.    
[۱۳] مقری تلمسانی، احمد بن محمد، نفح الطیب، ج۲، ص۲۳۶.    


۱. ↑ ابن فرضی ازدی، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ العلماء و الرواة للعلم بالاندلس، ج۲، ص۱۶.    
۲. ↑ ابن عمیره، احمد بن یحیی، بغیة الملتمس، ص۱۰۳.    
۳. ↑ حمیدی، محمد بن فتوح، جذوة المقتبس، ص۶۹.    
۴. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۶۰.    
۵. ↑ ابن فرضی ازدی، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ العلماء و الرواة للعلم بالاندلس، ج۲، ص۱۷.    
۶. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۲۱.    
۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۱۶۳.    
۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۴۵۹.    
۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۱، ص۲۷۲.    
۱۰. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، طبقات الحفاظ، ص۲۸۸.    
۱۱. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۱، ص۴۴۶.    
۱۲. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۵، ص۱۳۹.    
۱۳. ↑ مقری تلمسانی، احمد بن محمد، نفح الطیب، ج۲، ص۲۳۶.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۹۱، برگرفته از مقاله «محمد خشنی».


رده‌های این صفحه : ادیبان اندلسی قرن 3 (قمری) | درگذشتگان سال 286 (قمری) | زادگان سال 218 (قمری) | شاعران اندلسی قرن 3 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | مؤلفان قرن 3 (قمری) | محدثان اندلسی قرن 3 (قمری)
جعبه ابزار