محمد بن حسین بعقوبی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَعقوبی، محمد بن حسین، محدث و قاضیِ بَعقوبه در اوایل قرن پنجم است.
سال ۳۷۷ هجری در بعقوبه، قریه‌ای در ده فرسخی
بغداد ، به
دنیا آمد .
وی در زادگاهش به تحصیل پرداخت. ولی از جزئیات تحصیلات او اطلاع دقیقی در دست نیست جز آن‌که به گفته خطیب بغدادی
وی از عبیدالله بن احمد، معروف به ابن صیدلانی (متوفی ۳۹۹)، حدیث شنیده است. خطیب بغدادی
به نقل از خود بعقوبی، می گوید که وی از عیسی بن علی جَرّاح (متوفی ۳۹۱) نیز حدیث شنیده بوده است، و خود می‌افزاید که من عین این گفته او را در بعقوبه نوشتم و او شخص
موثّق و راستگویی بود.سمعانی
و ابن جوزی
نیز همین نظر را داشته اند.
خطیب بغدادی از جمله راویان بعقوبی بوده است.
بعقوبی دارای مراتب علمی بود و در بعقوبه مقام قضا، و در بغداد سرپرستی
حسبه را بر عهده داشت.
او در ربیع الاول ۴۳۰، به دست ابوالشوک بن عنّاز امیر کرد (والی حُلوان) کشته شد.
منابع درباره سبب
قتل و تاریخ عزیمت او از بغداد به حلوان خاموش‌اند، ولی با توجه به عبارت خطیب بغدادی
، مسلماً وی در سال ۴۲۹ هجری در بعقوبه متصدی امر قضا بوده است.
(۱) ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک والامم، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
(۲) احمد بن علی خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، بیروت.
(۳) عبدالکریم بن محمد سمعانی، الانساب، ج ۲، چاپ عبدالرحمن بن یحیی معلمی یمانی، حیدرآباد دکن ۱۳۸۳/۱۹۶۳.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن حسین یعقوبی»، شماره۱۴۶۳.
