• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن‌ جهم برمکی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


محمد بن جهم برمکی (زنده در ۲۱۸ق)، از مترجمان، شاعران و مولفان قرن سوم هجری قمری بود.


محمد بن جهم برمکی، از خاندان برمکیان و از مترجمان از فارسی به عربی بود. ابومعشر جعفر بن محمد بلخی وی و عبدالله بن یحیی برمکی را به علم و فضل ستوده است.
[۱] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۰۳.    
[۲] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۳۸.    
جمال‌الدین قفطی هم محمد بن جهم را از دانشمندان بنام منطق و نجوم معرفی کرده و می‌گوید: در زمان مامون عباسی (خلافت ۱۹۸-۲۱۸ق) می‌زیست و کتاب الاختیارات را برای او تالیف کرد.
[۳] قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، ص۲۱۵.    
وی شاعر هم بوده و برای مامون شعر سروده است.
[۴] طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۸، ص۶۶۵.    
همچنین ابن قتیبه دینوری محتوای کتاب برمکی را همان مطالب موجود در آثار ارسطو ذکر کرده و می‌افزاید: چنان‌که گویند، به دلیل ناتوانی روزه نمی‌گرفت و به هنگام مرگ از وصیت به ثلث مال هم خودداری ورزید، چرا که آن را زیاد می‌شمرد.
[۵] ابن قتیبه دینوری، احمد ین داوود، تاویل مختلف الحدیث، ص۵۰.    

وی ابوحفص عمر بن عبدالعزیز شطرنجی شاعر (م حدود ۲۱۰ق) را ملاقات کرده و فیلسوف عرب یعقوب بن اسحاق کندی (م حدود ۲۶۰ق) ویژگی‌های شطرنجی را به نقل از برمکی گزارش کرده است.
[۶] ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۵، ص۶۷.    
زمانی هم معتصم عباسی (خلافت ۲۱۸-۲۲۷ق) بر وی غضب کرد و تصمیم به کشتن او گرفت، ولی ابن ابی دؤاد خلیفه را از این‌کار باز داشت.
[۷] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۸۲.    
سیر الملوک کتاب دیگری از اوست.
[۸] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۰۲۶.    
[۹] بلعمی، محمد بن محمد، تاریخنامه طبری، ج۱، ص۵.
[۱۰] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۹، ص۱۵۹.    
[۱۱] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۹.    
[۱۲] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۱۶۲.    
[۱۳] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۴۳، ص۵۷۳.


۱. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۰۳.    
۲. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۳۸.    
۳. ↑ قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، ص۲۱۵.    
۴. ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۸، ص۶۶۵.    
۵. ↑ ابن قتیبه دینوری، احمد ین داوود، تاویل مختلف الحدیث، ص۵۰.    
۶. ↑ ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۵، ص۶۷.    
۷. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۸۲.    
۸. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۰۲۶.    
۹. ↑ بلعمی، محمد بن محمد، تاریخنامه طبری، ج۱، ص۵.
۱۰. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۹، ص۱۵۹.    
۱۱. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۹.    
۱۲. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۱۶۲.    
۱۳. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۴۳، ص۵۷۳.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۶۸، برگرفته از مقاله «محمد برمکی».


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 218 (قمری) | شاعران خلفای عباسی | شاعران عرب قرن 3 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | مؤلفان قرن 3 (قمری) | مترجمان قرن 3 (قمری)
جعبه ابزار