محمد بن ابراهیم تتایی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَتایی، شمس الدین محمدبن ابراهیم، مکنی به ابوعبداللّه
فقیه مالکی و
قاضی قرن دهم
مصر است.
وی را منسوب به
تتا، یکی از روستاهای منوفیه
مصر، دانسته اند.
منابع
تاریخ تولد وی را ذکر نکرده اند، اما شاگردش، عبدالقادر بقلی مالکی،
ولادت او را اوایل ۸۵۵ بیان کرده است.
سال وفات تتایی را نیز، به
اختلاف ، از ۹۳۷ تا ۹۴۲ آورده اند
از نحوه
زندگی وی اطلاع چندانی در دست نیست.
در منابع او را دانشمندی فاضل و متدین معرفی کرده‌اند که مدتی به کار
قضا مشغول بوده، سپس به
تدریس و تألیف روی آورده، و در
علم فرایض توانا بوده است.
از تتایی آثار مشهور متعددی باقی‌مانده که برخی از آن‌ها به چاپ رسیده است .
وی در فروع
فقه مالکی بر مختصر الشیخ خلیل دو شرح دارد: جواهرالدُّرر به صورت مختصر و فتح الجلیل که مفصّل است.
آثار دیگر وی عبارت‌اند از: البهجة السنیة فی حل الاشارات السنیة؛ تنویر المقالة فی شرح الرسالة در
فقه، که به
اختلاف منسوب به ابی زید قیروانی و یوسف بن حسن تتایی است؛ خطط السّداد و الرشد بشرح نظم مقدمة ابن رشد.
(۱) ابن عماد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، بیروت: دارالافاق الجدیدة، (بی تا).
(۲) محمدبن یحیی بدرالدین قرافی، توشیح الدیباج و حلیة الابتهاج، تحقیق و تقویم احمد شتیوی، بیروت ۱۴۰۳/ ۱۹۸۳.
(۳) اسماعیل بغدادی، ایضاح المکنون، ج۱ـ۲، در حاجی خلیفه، ج۳ـ۴.
(۴) اسماعیل بغدادی، هدیة العارفین، ج۲، در حاجی خلیفه، ج۶.
(۵) سرکیس.
(۶) نجم الدین محمدبن محمد غزّی، الکواکب السائرة باعیان المئة العاشرة، بیروت ۱۹۷۹.
(۷) یاقوت حموی، معجم البلدان، بیروت ۱۹۹۵.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن ابراهیم تتایی»، شماره۳۲۶۴.
