مائة لیلة و لیلة طرشونه (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«مائة لیلة و لیلة» مجموعه قصههای افسانه ای و عامیانه
عربی است که با
تحقیق و مقدمه دکتر محمود طرشونة (متولد ۱۹۴۱ م) منتشر شده است.
این
اثر با الهام از کتاب الف لیلة و لیلة (هزار و یک شب) نوشته شده است و به
دلیل اینکه تالیف این گونه کتب مرسوم بوده و در این زمینه کتابهای مختلفی نوشته شده است مؤلف کتاب، به طور صحیح و یقینی مشخص نیست.
کتاب مشتمل بر یک تمهید، متن حکایات و ملحقات است. بیان حکایات اصلی کتاب، در صدویک
شب انجام شده است و ملحقات که شامل حکایتهایی دیگر است در بیست وسه شب گوناگون بیان شده است.
بیان
حکایت در
روزگار قدیم در
مشرق و
مغرب مرسوم و رایج بوده است و نویسندگان از طریق کتبی مانند هزار و یک شب، و کلیله و دمنه به بیان مسائل اجتماعی و نوع زندگی طبقات مردم میپرداختهاند.
کتاب صدویک شب با یک
تمهید مفصل شروع میشود که در آن پیرامون موضوع کتاب، تاریخ تالیف این نمونه کتب در شرق و غرب عالم، شیوه و روش تالیف مطالبی آورده شده است. توصیف و بیان کتابهایی با این موضوع، نسخهای خطی، جدولی از فهرست حکایات کتاب، از دیگر مطالب این بخش از کتاب است.
داستانها ی کتاب به لحاظ کوتاهی و بلندی یکسان نبوده و برخی از حکایات بسیار مفصل و در شبهای زیادی
نقل شده و برخی از حکایتها نیز در یک
شب به اتمام رسیده است.
مؤلف، در بیان حکایات و
قصص از
احادیث و اشعار عربی مرتبط با حکایات استفاده مینماید. همچنین در برخی از حکایات ضرب المثلهایی نقل میکند و در مورد آنها کمی توضیح میدهد.
قصههای کتاب را میتوان در چند دسته طبقه بندی نمود؛ برخی از داستانها موضوع تاریخی دارد؛ دسته دیگری مخصوص به
سرزمین،
مکان یا قبیلهای خاص است؛ دسته سوم
قصصی است که با موضوعات اجتماعی یا گاهی سیاسی بیان شده است.
از جمله ویژگیهای مهم کتاب نتیجه گیری است که مؤلف در پایان برخی از داستانها و
قصص ذکر کرده است.
بعد از بیان صدویک داستان کتاب، بخش ملحقات آمده که ذکر حکایتهایی است که فقط در یک
نسخه موجود بوده است.
فهرستهای مطالب، اعلام، مواضع، اشعار در انتهای کتاب ذکر شده است. توضیحات و ذکر برخی از منابع در پاورقی آمده است. مؤلف، در پایان کتاب بخشی با عنوان تعابیر معجم ذکر کرده است و در آن کلمات و اصطلاحاتی را که در متن داستانها با
علامت مشخص شده است در یک جدول تنظیم نموده و شرح و توضیح داده است.
نرم افزار تراث ۲، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).