لَمَم (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَمَم (به فتح لام و میم) از
واژگان قرآن کریم به معنای
گناه گاهگاهی از روی
غفلت است. مراد از لَمَم در
روایات اهل بیت (علیهمالسّلام) گناه گاهگاهی است که شخص عادت به آن نکرده، اصرار هم ندارد و گاهگاه از روی غفلت مرتکب میشود.
لَمَم به معنای
گناه گاهگاهی از روی
غفلت است.
راغب گفته: «فلانُُ یفعلُ کذا لَمَماََ اَی حیناََ بعدَ حینِِ».
(الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْاِثْمِ وَ الْفَواحِشَ اِلَّا اللَّمَمَ اِنَّ رَبَّکَ واسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ اَعْلَمُ بِکُمْ اِذْ اَنْشَاَکُمْ مِنَ الْاَرْضِ وَ اِذْ اَنْتُمْ اَجِنَّةٌ فِی بُطُونِ اُمَّهاتِکُمْ فَلا تُزَکُّوا اَنْفُسَکُمْ هُوَ اَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقی) (همان كسانى كه از
گناهان کبیره و اعمال زشت دورى مىكنند، جز
گناهان صغیره كه گاه آلوده آن مىشوند؛ و بدان كه
آمرزش پروردگار تو گسترده است؛ او نسبت به شما از همه آگاهتر است از آن هنگام كه شما را از
زمین آفريد و در آن موقع كه به صورت جنينهايى در شكم مادرانتان بوديد؛ پس خودستايى نكنيد، او
پرهیزگاران را بهتر مىشناسد).
در کافی باب اللمم از امام (علیهالسّلام) نقل کرده: لمم گناه بعد از گناه است که
عبد به آن نزدیک و مرتکب میشود:
«قَالَ: الْهَنَةُ بَعْدَ الْهَنَةِ اَیِ الذَّنْبُ بَعْدَ الذَّنْبِ یُلِمُّ بِهِ الْعَبْدُ».
و در روایت دیگر فرموده طبع و عادت بنده گناه کردن نیست ولی گاهی به آن مرتکب میشود:
«قَالَ: اللَّمَّامُ الْعَبْدُ الَّذِی یُلِمُّ بِالذَّنْبِ بَعْدَ الذَّنْبِ لَیْسَ مِنْ سَلِیقَتِهِ اَیْ مِنْ طَبِیعَتِهِ».
و در روایت دیگری از
امام صادق (علیهالسّلام) نقل کرده:
«وَ اللَّمَمُ: الرَّجُلُ یُلِمُّ بِالذَّنْبِ فَیَسْتَغْفِرُ اللَّهَ مِنْهُ».
مراد از لَمَم در
روایات اهل بیت (علیهمالسّلام) گناه گاهگاهی است که شخص عادت به آن نکرده، اصرار هم ندارد و گاهگاه از روی غفلت مرتکب میشود. درباره این
آیه در «کبر» ذیل عنوان کبائر مشروحا سخن گفتهایم.
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "لمم"، ج۶، ص۲۰۸.