• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لهمیم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لَهاميم (به فتح) از واژگان نهج البلاغه جمع لِهْميم به معنای اسب اصيل و پيشتاز و انسان اصيل و بزرگوار است و مراد از آن اصالت و بزرگوارى و آزادگى می‌باشد.



لَهاميم جمع لِهْميم (به کسر اول) به معنای اسب اصيل و پيشتاز و انسان اصيل و بزرگوار است. در لغت آمده: «اللِهْمِيْم: السابق الجواد من الخيل و الناس.»


امام (صلوات‌الله‌علیه) به يارانش در صفین كه اتباع معاویه را از جاى خود حركت داده و وادار به عقب نشينى كردند فرمود: «وَ أَنْتُمْ لَهَامِيمُ الْعَرَبِ، وَ يَآفِيخُ الشَّرَفِ، وَ الاَْنْفُ الْمُقَدَّمُ، وَ السَّنَامُ الاَْعْظَمُ.» ( با اين كه شما از بزرگان و سرشناسان عرب و از سران شرف هستيد. برازندگى شما در چهره اجتماع همچون بينى است در صورت و همچون كوهان بلند و عظيم است بر پشت شتران.) (شرح‌های خطبه: )
و در خطبه ۱۲۴ فرموده: «أَنْتُمْ لَهَامِيمُ الْعَرَبِ، وَ السَّنَامُ الاَْعْظَمُ، إِنَّ فِي الْفِرَارِ مَوْجِدَةَ اللهِ، وَ الذُّلَّ اللاَّزِمَ.» (شما بزرگان عربيد و شرافتمندان برجسته؛ در فرار، غضب و خشم خداست و ذلّت هميشگى و ننگ جاويدان.) (شرح‌های خطبه: )
«يافيخ» جمع يافوخ يعنى قسمت بالاى سر انسان، مراد از هر دو كلمه (لهامیم و یافیخ) اصالت و بزرگوارى و آزادگى است، خلاصه كلام آن است كه «شما انسان‌هاى اصيل عرب و قلّه شرافت و پيشقدم در بزرگوارى و بلند مرتبه بزرگ هستيد، و در فرار، خشم خدا و ذلّت هميشگى هست.»


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۲۵.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۶، ص۱۷۱.    
۳. شرتونی، سعدی، اقرب الموارد، ج۵، ص۱۰۰.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۳۹، خطبه۱۰۶.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۰۵، خطبه۱۰۵.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۵، خطبه۱۰۷.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷۷، خطبه۱۰۷.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۵.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۵۰۵.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۷۶.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۸۰.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۸۱، خطبه۱۲۴.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۶، خطبه۱۲۰.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۸۱، خطبه۱۲۴.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۶۹، خطبه۱۲۴.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۲۴.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۲۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۲۶۸.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۶۲.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۶.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لهم»، ج۲، ص۹۵۲.    






جعبه ابزار