لهج (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَهَج (به فتح لام و جیم) از
واژگان نهج البلاغه به معنای حريص شدن و مايل شدن است. از مشتقات لهج که
نهج البلاغه آمده،
لَهْجَه (به فتح لام و سکون هاء و فتح جیم) به معنای زبان است.
لَهَج حريص شدن و مايل شدن است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره حبّ دنيا فرموده:
«وَ مَنْ لَهِجَ قَلْبُهُ بِحُبِّ الدُّنْيَا الْتَاطَ قَلْبُهُ مِنْهَا بِثَلاَث: هَمٍّ لاَ يُغِبُّهُ، وَحِرْص لاَ يَتْرُكُه، وَأَمَل لاَ يُدْرِكُهُ.» «هر كه قلبش به دوستى دنيا حريص باشد، قلبش بر سه چيز مى‌چسبد،: اندوهى كه يک در ميان نيست و پيوسته است، حرصى كه رهايش نمى‌كند و آرزوئيكه به آن نمى‌رسد.»
(شرح‌های حکمت:
)
لهجه به فتح لام به معنای زبان است. به قولى لغت هر انسانى كه به آن عادت كرده است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در جائى فرموده:
«وَلَقَدْ بَلَغَنِي أَنَّكُمْ تَقُولُونَ: [عَليٌّ] يَكْذِبُ، قَاتَلَكُمُ اللهُ! فَعَلَى مَنْ أَكْذِبُ؟ أَعَلَى اللهِ؟ فَأَنَا أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِهِ! أَمْ عَلَى نَبِيِّهِ؟ فَأَنَا أَوَّلُ مَنْ صَدَّقَهُ! كَلاَّ وَاللهِ، ولكِنَّهَا لَهْجَةٌ غِبْتُمْ عَنْهَا، وَلَمْ تَكُونُوا مِنْ أَهْلِهَا.» «به من خبر دادند كه مى‌گوئيد: على
دروغ مى‌گويد، خدا شما را بكشد بر كدام كس دروغ مى‌بندم آيا بر خدا كه من اولين ايمان‌آورنده به او هستم، يا بر رسولش كه من اولين تصديق كننده او هستم؟! نه به خدا بلكه آنچه مى‌گويم نوعى كلام است كه شما از آن دوريد و آن‌را نمى‌فهميد و اهل آن نيستيد. (لذا دروغ می‌پنداريد؟)»
(شرح‌های خطبه:
)
درباره
قیامت فرموده:
«وَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ، فَتَزْهَقُ كُلُّ مُهْجَة، وَ تَبْكَمُ كُلُّ لَهْجَة.» «در
صور دميده مى‌شود هر جانى از بدن خارج شود و هر زبانى لال مى‌گردد.»
(شرح‌های خطبه:
)
مواردى از لهج در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لهج»، ج۲، ص۹۵۱.
