• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لَفّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لَفّ (به فتح لام و تشدید فاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای پيچيدن و جمع كردن است.
مشتقات لفّ که در «نهج البلاغه» آمده عبارتند از:
لَفیف (به فتح لام) به معنای پيچيده شده است.
مَلْفوفَه (به فتح میم و سکون لام) هم به معنای پيچيده شده است.



لَفّ پيچيدن و جمع كردن است.
«لَفَّهُ‌ لفّاً: ضمَّهُ‌ و جمعهُ‌.»
لَفيف به معنای پيچيده شده است.


برخی از مواردی که در «نهج البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - تَلْتَفُّ - خطبه ۱۰۰ (فتنه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره فتنه بعد از خود فرموده است:
«وَ عَنْ قَليل تَلْتَفُّ الْقُرونُ بِالْقُرونِ، وَ يُحْصَدُ الْقائِمُ، وَ يُحْطَمُ الْـمَحْصودُ!»
«عنقريب لشكرها روى هم مى‌ريزند، آن‌چه از خیر باقى مانده درو شود و آن چه درو شده كوبيده گردد.»

۲.۲ - الْتَفَّتِ - خطبه ۱۹۲ (درباره رسول الله)

و درباره رسالت حضرت فرموده:
«نَشَرَتِ النِّعْمَةُ عَلَيْهِمْ جَناحَ كَرامَتِها، ... وَ الْتَفَّتِ الْمِلَّةُ بِهِمْ في عَوائِدِ بَرَكَتِها.»
«نعمت خداوند بال كرامتش را بر آن‌ها گسترد و ملّت در عوائد بركت آن‌ها جمع گرديد و به هم پيوست.»

۲.۳ - تَلْتَفُّ - خطبه ۱۹۲ (درباره رسول الله)

نیز فرمود:
«تَلْتَفُّ بِرَسولِ اللهِ (صلى‌الله‌عليه‌وآله).»
«جمع مى‌شود (مردم) به وسيله رسولى.»

۲.۴ - بِمَلْفوفَة - خطبه ۲۲۳ (درباره اشعث)

«مَلفوفة» به معنای پيچيده شده است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با جريان اشعث بن قیس فرموده:
«وَ أَعْجَبُ مِنْ ذلِكَ طارِقٌ طَرَقَنا بِمَلْفوفَة في وِعائِها.»
«از اين سرگذشت، شگفت آورتر داستان كسى است كه نيمه شب ظرفى سرپوشيده پر از حلواى خوش طعم و لذيذ به در خانه ما آورد.» كه در «طرق- شنأ» گذشت.
محمد عبده‌ گويد: ملفوفه نوعى حلوا ست.
ولى آن در لغت پيدا نشد بلكه هديّه‌اى در چيزى پيچيده شده بود.



شش مورد از این ماده در «نهج البلاغه» به كار رفته است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۴۴.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دارالقلم، ص۷۴۳.    
۳. طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۵، ص۱۲۱.    
۴. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۷۲.    
۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۲۶، خطبه ۱۰۰.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۹۵، خطبه ۹۹.    
۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۴۷، خطبه ۱۰۱.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۱۵، خطبه ۱۰۱.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۶.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۹.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۳۸۸.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۷۱.    
۱۳. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۰۱.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۷۰، خطبه ۱۹۲.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۷۹، خطبه ۱۹۰.    
۱۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۹۸، خطبه ۱۹۲.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۶۹، خطبه ۱۹۲.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۹۱.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۰۹.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۴۷۵.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۴۰۱.    
۲۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۷۸.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۷۶، خطبه ۱۹۲.    
۲۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۸۴، خطبه ۱۹۰.    
۲۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۰۲، خطبه ۱۹۲.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۷۱، خطبه ۱۹۲.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۲۲.    
۲۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۳۹.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۵۱۶.    
۳۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۹۶.    
۳۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۲۱۳.    
۳۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۵۵۵، خطبه ۲۲۳.    
۳۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۴۴، خطبه ۲۱۹.    
۳۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۴۷، خطبه ۲۲۴.    
۳۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۴۳، خطبه ۲۲۴.    
۳۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۵.    
۳۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۸.    
۳۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۴۱۶.    
۳۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۹۵.    
۴۰. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۴۷.    
۴۱. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۴۴، خطبه ۲۱۹.    
۴۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۶۲، خطبه ۱۹۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لفف»، ج۲، ص۹۴۴.    






جعبه ابزار