لَحْد (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَحْد (به فتح لام و سکون حاء) و
إلْحاد (به کسر همزه و سکون لام) از
واژگان نهج البلاغه به معنای عدول و انحراف از استقامت است.
دو طرف
قبر، كه به طرف راست و چپ است به علت انحراف لحد گويند.
لَحْد (مثل عقل) و إلْحاد به معنای عدول و انحراف از استقامت است.
وسط
قبر را ضريح گويند و دو طرف آنرا كه به طرف راست و چپ است به علت انحراف لحد گويند.
در لغت آمده: «لَحَدَ اِلى فُلانٍ: مالَ اِلَيْهِ - لَحَدَ عَنْهُ: عَدِلَ وَ اِنْحَرَفَ.»
برخی از مواردی که در «
نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) فرموده:
«وَ ظُلْمَةِ اللَّحْدِ، وَ خيفَةِ الْوَعْدِ، و غَمّا لضَّريحِ، وَ رَدْمِ الصَّفيحِ.» «تاريكى لحد،
خوف وعده الهى و اندوه قبر و سدّ
سنگ قبر انسان را.»
در موقع دفن
فاطمه (علیهاالسلام) خطاب به
رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) فرمود:
«فَلَقَدْ وَسَّدْتُكَ في مَلْحودَةِ قَبْرِكَ، وَ فاضَتْ بَيْنَ نَحْري وَ صَدْری نَفْسُكَ.إنّا لله وَ إِنّا إِلَيْهِ راجِعونَ » «ملحوده قبر» قسمت شكافته شده آن است. «من تو را در قبرت نشانيدم و ميان حلق و سينه من روح تو از بدنت خارج شد.»
آن حضرت در وقت
قبض روح در آغوش
علی (علیهالسلام) بود.
آنگاه كه شنيد
ابو موسای اشعری مردم را از آمدن به يارى آن حضرت باز مىدارد به وى نوشت:
«فَإِنْ كَرِهْتَ فَتَنَحَّ إِلَى غَيْرِ رَحْب وَ لا في نَجَاة، ... وَ اللهِ إِنَّهُ لَحَقٌّ مَعَ مُحِقّ، وَ ما أُبالي ما صَنَعَ الْمُلْحِدونَ، وَ السَّلامُ.» «اگر كار مرا خوش ندارى از كار من كنارهگير بى هيچ سپاس يا نجاتى به خدا قسم كه اين جنگ به
حق است و به فرمان كسى است كه حق با اوست و ما را باكى از ملحدان (منحرفان) نيست و السلام.»
امام (صلواتاللهعلیه) فرمودند:
«وَ الْقُبورَ اللاّطِئَةَ الْمُلْحَدَةَ.» «قبرهاى به زمين چسبيده و كنده شده يا لحددار.»
مواردى از آن در «نهجالبلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لحد»، ج۲، ص۹۳۲.