• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لَجّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لَجّ (به فتح لام) و لَجاج (به فتح لام) و لَجاجت (به فتح لام) از واژگان نهج البلاغه به معنای ادامه عناد است. لُجَّه (به ضم لام و تشدید و فتح جیم) به معنى آب بزرگ است.



لَجّ و لجاج و لجاجت به معنای ادامه عناد است. «لَجَّ‌ الرجلُ‌ لَجَاجاً و لَجَاجةً‌: تمادى فى العناد.»
لُجَّه به معنى آب بزرگ است. «لُجَّة البحر» حركت امواج درياست. «بحر لُّجِّى» درياى بزرگ و متلاطم است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره جريان صفّین به شهرهاى اسلامى نوشت: «فَمَنْ تَمَّ عَلَى ذلِكَ مِنْهُمْ فَهُوَ الَّذِي أَنْقَذَهُ اللهُ مِنَ الْهَلَكَةِ، وَمَنْ لَجَّ وَتَمَادَى فَهُوَ الرَّاكِسُ الَّذِي رَانَ اللهُ عَلَى قَلْبِهِ.» «آن‌كه از آن‌ها بر اين گفتار پايدار ماند او كسى است كه خدا از هلاكت نجاتش داده و هر كه لجاجت كرد و در آن اصرار ورزيد او عهدشكنى است كه خداوند بر قلبش زنگ و تيرگى گذاشته است.» (شرح‌های نامه: )
و در حکمت ۱۶۹ فرموده: «اللَّجَاجَةُ تَسُلُّ الرَّأْيَ.» «لجاجت و شدت عناد رأى و تدبير را از بين مى‌برد و اگر لجاجت نكند شايد فكرش به راهى برسد.» (شرح‌های حکمت: )

۲.۱ - لجّة

«فِي لُجَّةِ تَيَّارِهِ» «در درياى موجش» (شرح‌های خطبه: )
«لُجَّةُ الْمُزْنِ» «درياى ابر» (شرح‌های خطبه: )
«وَلُجَجِ بِحَار زَاخِرَة» «آب‌هاى بزرگ، درياهاى پر شده يا بالا آمده» (شرح‌های خطبه: )
اين سه مورد در رابطه با خلقت زمین در خطبه ۹۰ آمده است.


مواردى از لجّ در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۳۰.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۲۷.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۵، ص۳۰.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۳۶، نامه۵۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۲۶، نامه۵۷.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۴۸، نامه۵۸.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص، نامه۵۸.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۲۴.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۲۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۲۰۱.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۴۲.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۱۴۳.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۸۱۷، حکمت۱۶۹.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۹۴، حکمت۱۷۹.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۰۱، حکمت۱۷۹.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۷۹، خطبه۱۷۹.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۷۳.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۷۳.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۴۲۱.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۲۵۵.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۴۱۲.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۹۷، خطبه۹۰.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۳، خطبه۸۹.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه۹۱.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۸۹، خطبه۹۱.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۱.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۱.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۱۴۲.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۱.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۴۰.    
۳۱. الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۰۰، خطبه۹۰.    
۳۲. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۵، خطبه۸۹.    
۳۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۳، خطبه۹۱.    
۳۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه۹۱.    
۳۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۲.    
۳۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۲.    
۳۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۴، ص۱۵۶.    
۳۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۴.    
۳۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۴۳.    
۴۰. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۹۶، خطبه۹۰.    
۴۱. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۲، خطبه۸۹.    
۴۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۱، خطبه۹۱.    
۴۳. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۸۹، خطبه۹۱.    
۴۴. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۰.    
۴۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۰.    
۴۶. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۱۴۰.    
۴۷. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۹.    
۴۸. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳۸.    
۴۹. الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۹۷، خطبه۹۰.    
۵۰. الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۰۰، خطبه۹۰.    
۵۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۹۶، خطبه۹۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لجّ»، ج۲، ص۹۳۰.    






جعبه ابزار