• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لَجّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لَجّ (به فتح لام) و لَجاج (به فتح لام) و لَجاجت (به فتح لام) از واژگان نهج البلاغه به معنای ادامه عناد است.
لُجَّه (به ضم لام و تشدید و فتح جیم) به معنى آب بزرگ است.



لَجّ و لجاج و لجاجت به معنای ادامه عناد است.
«لَجَّ‌ الرجلُ‌ لَجاجاً و لَجاجةً‌: تَمادى فى العِناد.»
لُجَّه به معنى آب بزرگ است.
«لُجَّة البحر» حركت امواج درياست.
«بحر لُّجِّى» درياى بزرگ و متلاطم است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - لَجَّ - نامه ۵۸ (خطاب به عامه مسلمین)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره جريان صفّین به شهرهاى اسلامى نوشت:
«فَمَنْ تَمَّ عَلَى ذلِكَ مِنْهُمْ فَهُوَ الَّذي أَنْقَذَهُ اللهُ مِنَ الْهَلَكَةِ، وَ مَنْ لَجَّ وَ تَمَادَى فَهُوَ الرّاكِسُ الَّذي رانَ اللهُ عَلَى قَلْبِهِ.»
«آن‌كه از آن‌ها بر اين گفتار پايدار ماند او كسى است كه خدا از هلاكت نجاتش داده و هر كه لجاجت كرد و در آن اصرار ورزيد او عهدشكنى است كه خداوند بر قلبش زنگ و تيرگى گذاشته است.»

۲.۲ - اللَّجاجَةُ - حکمت ۱۶۹ (شدت عناد)

و در حکمت ۱۶۹ فرموده:
«اللَّجاجَةُ تَسُلُّ الرَّأْيَ.»
«لجاجت و شدت عناد رأى و تدبير را از بين مى‌برد و اگر لجاجت نكند شايد فكرش به راهى برسد.»

۲.۳ - لُجَّةِ - خطبه ۹۰ (توصیف زمین)

«في لُجَّةِ تَيّارِهِ.»
«در درياى موجش»

۲.۴ - لُجَّةُ - خطبه ۹۰ (قدرت خداوند)

«لُجَّةُ الْمُزْنِ.»
«درياى ابر.»

۲.۵ - لُجَجِ - خطبه ۹۰ (خلقت خداوند)

«وَ لُجَجِ بِحار زاخِرَة.»
«آب‌هاى بزرگ، درياهاى پر شده يا بالا آمده.» اين سه مورد در رابطه با خلقت زمين در خطبه ۹۰ آمده است.



مواردى از لجّ در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۳۰.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۲۷.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۳۰.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۳۶، نامه ۵۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۲۶، نامه ۵۷.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۴۸، نامه ۵۸.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۰۱، نامه ۵۸.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۲۴.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۲۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۲۰۱.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۴۳.    
۱۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۱۴۳.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۸۱۷، حکمت ۱۶۹.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۹۴، حکمت ۱۷۹.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۰۱، حکمت ۱۷۹.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۷۹، خطبه۱۷۹.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۷۳.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۷۳.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۴۲۱.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۲۵۵.    
۲۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۴۱۲.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۹۷، خطبه ۹۰.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۳، خطبه ۸۹.    
۲۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه ۹۱.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۸۹، خطبه۹۱.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۱.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۱.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۱۴۲.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۱.    
۳۰. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۴۰.    
۳۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۰۰، خطبه۹۰.    
۳۲. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۵، خطبه۸۹.    
۳۳. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه۹۱.    
۳۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه۹۱.    
۳۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۲.    
۳۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۲.    
۳۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۴، ص۱۵۶.    
۳۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۴.    
۳۹. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۴۳.    
۴۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۹۶، خطبه۹۰.    
۴۱. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۲، خطبه۸۹.    
۴۲. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۱، خطبه۹۱.    
۴۳. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۸۹، خطبه۹۱.    
۴۴. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۰.    
۴۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۰.    
۴۶. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۱۴۰.    
۴۷. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۹.    
۴۸. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳۸.    
۴۹. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۹۷، خطبه ۹۰.    
۵۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۰۰، خطبه ۹۰.    
۵۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۹۶، خطبه ۹۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لجّ»، ج۲، ص۹۳۰.    






جعبه ابزار