• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لجب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لَجَب (به فتح لام و جیم) از واژگان نهج البلاغه به معنای تلاطم موج دريا، فرياد و صداى برخاسته است. این واژه سه بار در نهج البلاغه آمده است.



لَجَب به معنای تلاطم موج دريا، فرياد و صداى برخاسته است. «لَجِبَ‌ البحرُ لَجَباً: هاج موجهُ‌ و لَجِبَ‌ الجيشُ‌: صاحوا.»


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره جهنم فرموده: «وَبَاب قَدْ أُطْبِقَ عَلَى أَهْلِهِ، فِي نَار لَهَا كَلَبٌ وَلَجَبٌ، وَلَهَبٌ سَاطِعٌ، وَقَصِيفٌ هَائِلٌ.» «و شدّت يافته حرارت آن در دربى كه بر اهل آن بسته شده، در آتشى كه پرهيجان است و غرّنده و داراى شعله بلند شده و فريادى وحشت‌زا» (نعوذ بالله من النار) (شرح‌های خطبه: )
و درباره صاحب رنج فرموده: «وَقَدْ سَارَ بِالْجَيْشِ الَّذِي لاَ يَكُونُ لَهُ غُبَارٌ وَلاَ لَجَبٌ.» يعنى «لشكرى كه نه گرد و غبار دارد و نه صداهاى برخاسته و بلند شده.» (شرح‌های خطبه: ) مشروح آن در «حمحمه» گذشت.
و نيز درباره آتش (اعاذنا الله منها) فرموده: «و نَار شَدِيد كَلَبُهَا، عَال لَجَبُهَا، مُتَغَيِّظ زَفِيرُهَا.» «كلب» ديوانگى و هار شدن سگ است اطلاق آن بر آتش به واسطه هيجان و فوران آن است، يعنى «آتشى كه فوران آن شديد و فرياد آن بلند صفير آن خشمگين است.» (شرح‌های خطبه: )


سه مورد از این کلمه در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۳۰.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۱۶۶.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۵، ص۳۹.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۵۰، خطبه۱۰۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۱۴، خطبه۱۰۷.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۶۲، خطبه۱۰۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۳۹، خطبه۱۰۹.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۱۶.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۲۱.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۶۰۲.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۳۶۶.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۱۱.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۸۸، خطبه۱۲۸.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۳، خطبه۱۲۴.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۸۵، خطبه۱۲۸.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷۷، خطبه۱۲۸.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۴۹.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۰.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۳۴۸.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۰۶.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۲۵.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۴۰، خطبه۱۹۰.    
۲۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۱۰.    
۲۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵۵، خطبه۱۸۵.    
۲۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۲، خطبه۱۹۰.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳۹، خطبه۱۹۰.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۳.    
۲۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۶۰.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۰۶.    
۳۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۰۴.    
۳۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۱۳.    
۳۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۵۰، خطبه۱۰۸.    
۳۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۸۸، خطبه۱۲۸.    
۳۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۴۰، خطبه۱۹۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لجب»، ج۲، ص۹۳۰.    






جعبه ابزار