• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَمْحَمَة (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حَمْحَمَةُ (به فتح حاء و سکون میم) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای صداى يابو در كنار علف، جو و نيز صداى اسب كه خفيف باشد و به حدّ صهيل نرسد.
تنها یک مورد از این مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.



حَمْحَمَةُ به معنای صداى يابو در كنار علف، جو و نيز صداى اسب كه خفيف باشد و به حدّ صهيل نرسد.


به موردی که در «نهج‌البلاغه» آمده است به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - حَمْحَمَةُ - خطبه ۱۲۸ (فتنه صاحب زنج)

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) در اشاره به فتنه صاحب زنج (على بن عبدالله بن محمد) كه خود را علوى ناميد و در زمان خلافت معتمد عباسی خروج كرد و خرابی‌ها به بار آورد فرموده است:
«كَأَنِّي بِهِ وَ قَدْ سارَ بِالْجَيْشِ الَّذِي لاَ يَكُونُ لَهُ غُبارٌ وَ لاَ لَجَبٌ، وَ لاَ قَعْقَعَةُ لُجُم، وَ لاَ حَمْحَمَةُ خَيْل»
«گويا من او را مى‌بينم كه با لشكرى بدون غبار و سر و صدا و بدون حركات افسارها و شيهه اسبان به راه افتاده.»



این واژه تنها یک بار در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۰۱.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۲۵۶.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۵۲.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۸۸، خطبه ۱۲۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص، خطبه ۱۲۴.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۸۵، خطبه ۱۲۸.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷۷، خطبه۱۲۸.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۴۹.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۰.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۳۴۸.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه،ج۸، ص۲۰۶.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۲۵.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۸۸، خطبه ۱۲۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حمحمه»، ج۱، ص۳۰۱.    






جعبه ابزار