• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لَبَن (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لَبَن (به فتح لام و باء) از واژگان نهج البلاغه به معنای شیر است.
این واژه سه بار در نهج‌البلاغه آمده است.



لَبَن (مثل شرف) به معنای شير است.


مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - اللَّبَنِ - نامه ۶۴ (خطاب به معاویه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) به معاویه كه در خواست كرده بود در ولایت شام باقى ماند، نوشته است:
«وَ أَمّا تِلْكَ الَّتي تُريدُ فَإِنَّها خُدْعَةُ الصَّبِيِّ عَنِ اللَّبَنِ في أَوَّلِ الْفِصالِ، وَ السَّلامُ لاَِهْلِهِ.»
«امّا آنچه مى‌خواهى از امارت شام آن مانند فريفتن بچّه است از شير در اوّل باز كردن از شير، سلام بر اهل سلام.» يعنى مى‌خواهى مرا فريب دهى.


۲.۲ - لَبَنَها - نامه ۲۵ (شتران صدقه)

و درباره شتران صدقه فرموده:
«وَ لا يَمْصُرَ لَبَنَها فَيَضُرَّ ذلِكَ بِوَلَدِها.»
«شير ناقه صدقه را ندوشد كه به بچه‌اش ضرر رساند.»

۲.۳ - اللَّبونِ - حکمت ۱ (فتنه‌ها)

و نيز فرموده:
«كُنْ في الْفِتْنَةِ كَابْنِ اللَّبونِ، لا ظَهْرٌ فَيُرْكَبَ، وَ لا ضَرْعٌ فَيُحْلَبَ.»
«در فتنه‌ها همچون شتر كم سنّ و سال باش! نه پشتى كه سوار شوند و نه پستانى كه بدوشند.» «ابن لبون» بچّه دو ساله شتر را گويند كه معنى آن در «ضرع» گذشت.



کلمه لبن سه بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۲۹.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۳۰۶.    
۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دارالقلم، ص۷۳۵.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۴۸، نامه ۶۴.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۳۶، نامه ۶۴.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۵۵، نامه ۶۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱۱، نامه ۶۴.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۴۸.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۵۳.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۲۸۳.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۷۷.    
۱۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۲۵۱.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۶۱۲، نامه ۲۵.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۹، نامه ۲۵.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۸۱، نامه ۲۵.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۹۶، نامه ۲۵.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۱.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۵.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۳۲۱.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۸۴.    
۲۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۵۶.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۶۹، حکمت ۱.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۵۲، حکمت ۱.    
۲۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۶۹، حکمت۱.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۳۳، حکمت۱.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۰۳.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۰۳.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۲۳.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۷.    
۳۰. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۸۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لبن»، ج۲، ص۹۲۹.    






جعبه ابزار