نفض (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَفْض (به فتح نون و سکون فاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای حركت دادن، انداختن و منع كردن است.
این کلمه سه بار در
نهج البلاغه آمده است.
نَفْض:
(مثل عقل) به معنای حركت دادن، انداختن و منع كردن است.
گويند:
«نَفَصَ ببولهِ: دفعهُ» «نَفَضَ الثوبَ: حرَّكهُ ليزول عنهُ الغبار»
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
چنان‌كه
امام علی (صلوات‌الله‌علیه) فرمايد:
«أَلاَ وَ إنَّكُمْ قَد نَفَضْتُمْ أَيْدِيَكُمْ مِنْ حَبْلِ الطاعَةِ» اين كلمه در رساندن معنى ابلغ است كسى كه چيزى را از دست مى‌اندازد و بعد دستش را حركت مى‌دهد كه غبار از دستش برود، اين در رساندن ترک شى‌ء كاملا رساتر است، يعنى «شما دست خود را از ريسمان طاعت من پاک كرديد.»
(شرح‌های خطبه:
)
حضرت می‌فرماید:
«لاََنْفُضَنَّهُمْ نَفْضَ اللَّحّام الْوِذامَ التَّرِبَةَ.» (همچون محتويّات شكم يک حيوان كه خاک آلود است و قصّاب آن را به دور مى‌ريزد؛ آن‌ها را از صحنه حكومت اسلامى بيرون خواهم ريخت.)
(شرح‌های خطبه:
) در «لحم» گذشت.
حضرت می‌فرماید:
«نُفَاضَةٌ كَنُفَاضَةِ الْعِكْمِ» (بقايايى كه از خوردن غذا در اطراف ظرف چسبيده است.)
(شرح‌های خطبه:
) در «عكم» گذشت.
این کلمه سه بار در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نفض»، ج۲، ص۱۰۵۶.
