• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لا وَ لا (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لا وَ لا از واژگان نهج البلاغه به معنای سرعت كار و كم بودن وقت وقوع آن است.
این واژه فقط یکبار در نهج البلاغه آمده است.



لا وَ لا كلمه‌اى است اشاره به سرعت كار و كم بودن وقت وقوع آن است.


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - كَلا وَ لا - نامه ۳۶ (خطاب به عقیل)

آن حضرت به برادرش عقیل درباره دشمنى از دشمنانش مى‌نويسد:
«فَسَرَّحْتُ إِلَيْهِ جَيْشاً كَثيفاً مِنَ الْمُسْلِمينَ ... فَاقْتَتَلوا شَيْئاً كَلا وَ لا، فَما كانَ إِلاّ كَمَوْقِفِ ساعَة حَتَّى نَجا جَريضاً.»
«سپاهى انبوه از مسلمانان را به سوى او گسيل داشتم ... لحظه‌اى نبرد بين آن‌ها درگرفت، و اين كار به سرعت انجام شد، اين درست به اندازه توقّف ساعتى بيش نبود و پس از آن كه سخت گلويش فشرده شد.» ابن ابی الحدید گويد: «كلا و لا» يعنى مقدار كمى و آن صفت «شيئا» است و آن كلمه‌اى است به چيزى گفته مى‌شود كه وقتش بسيار كم باشد.
در نزد اهل لغت «كلا و ذا» معروف است چنان‌كه ابن هانی مغربی گويد:
و اسرع فى العين من لحظةو اقصر فى السمع من لا و ذا
يعنى در چشم سريعتر از لحظه‌اى است و در گوش و شنيدن كوتاهتر از «لا و ذا»
ولى همين شعر را محمد عبده «كلا و لا» نقل كرده است، ناگفته نماند: كاف آن تشبيه و اصل آن «لا و لا» است معنى كلام حضرت چنين است:
«به سوى او لشكر انبوهى از مسلمين را فرستادم و بسيار اندكى با هم جنگيدند مثل «لا و لا» پس نبود مگر به قدر ساعتى كه اندوهناک نجات يافت (و فرار كرد).»



این کلمه فقط يک بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۲۵.    
۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۶۶۱، نامه ۳۶.    
۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۶۸، نامه ۳۶.    
۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۰۹، نامه ۳۶.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۳۸، نامه۳۶.    
۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۲۳.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۲۵.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۶۲.    
۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۵۷.    
۱۰. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۴۸.    
۱۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۴۹.    
۱۲. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۶۸.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۶۶۱، نامه ۳۶.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لاولا»، ج۲، ص۹۲۵.    






جعبه ابزار