• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قیل (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَیْل (به فتح قاف) و قَیْلُولَة (به فتح قاف و سکون یاء) از واژگان قرآن کریم به معنای خوابیدن در وسط روز است.
مشتقات قَیْل که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
قائِلُونَ‌ (به ضم لام) به معنای خواب نیم‌روز؛
مَقِیلًا (به فتح میم و کسر قاف) به معنای استراحتگاه است.


قَیْل به معنای خوابیدن در وسط روز است: «قال قیلا و قیلولة: نام فی القائلة‌ ای نصف النّهار.»
طبرسی استراحت نیمروز نقل کرده خواه در ضمن خواب باشد یا نه‌.


به مواردی از قَیْل که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - قائِلُونَ‌ (آیه ۴ سوره اعراف)

(وَ کَمْ مِنْ قَرْیَةٍ اَهْلَکْناها فَجاءَها بَاْسُنا بَیاتاً اَوْ هُمْ‌ قائِلُونَ‌)
«ای بسا شهری که هلاک کردیم عذاب ما بر آن‌ها وقت شب یا موقع خواب نیم‌روز رسید.»
مراد وقت استراحت در روز است.


۲.۲ - مَقِیلًا (آیه ۲۴ سوره فرقان)

(اَصْحابُ الْجَنَّةِ یَوْمَئِذٍ خَیْرٌ مُسْتَقَرًّا وَ اَحْسَنُ‌ مَقِیلًا)
«اهل بهشت در آن روز بهتر هستند از حیث اقامتگاه و استراحتگاه.»
«مَقیل» اسم مکان به معنای موضع استراحت است. طبرسی از اظهری نقل کرده قیلوله نزد عرب استراحت نیمروز است هر چند خواب در آن نباشد.



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۶۹.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۹۰.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۴۵۹.    
۴. فیومی، احمد، المصباح المنیر، ج۱، ص۲۶۹.    
۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۹۲.    
۶. اعراف/سوره۷، آیه۴.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۸، ص۸.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۹.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۴۸.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۶۱۳.    
۱۱. فرقان/سوره۲۵، آیه۲۴.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۲۷۸.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۲۰۱.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۱۹۸.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۶۲.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۹۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «قیل»، ج۶، ص۶۹.    






جعبه ابزار