• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قیاس اقترانی حملی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


قیاس اقترانی حملی، به‌معنای قیاس اقترانی فاقد مقدمه شرطیه است.


۱ - توضیح اصطلاح

[ویرایش]

قیاس اقترانی حملی نوعی قیاس اقترانی است که هر دو مقدمه (صغرا و کبرا) قضیه حملیه باشد؛ مانند: "عالم متغیر است، و هر متغیری حادث است، پس عالم حادث است".
[۱] مظفر، محمدرضا، المنطق، ص۲۳۹.    
[۲] تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق، ص۸۷.
[۳] ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۲، ص۱۰۶.
[۴] جرجانی، میر سید شریف، الکبری فی المنطق، ص۱۸۱.

قیاس اقترانی حملی به لحاظ موقعیت حد وسط در مقدمتین به شکل اول، دوم، و سوم و شکل چهارم حملی تقسیم می‌شود. اگر حد وسط محمول در صغرا، و موضوع در کبرا باشد، "شکل اول" است و اگر حد وسط، در هر دو مقدمه، محمول باشد "شکل دوم" است و اگر در هر دو مقدمه موضوع باشد "شکل سوم"، و اگر موضوع در صغرا و محمول در کبرا باشد "شکل چهارم" می‌باشد.
[۵] خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۱۹۰.    
[۶] ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات، ص۴۱.    
[۷] ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل، ص۱۱۱.
[۸] خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۱۶۷.
[۹] قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۱۴۱.
[۱۰] مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۲۵۲.
[۱۱] سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة، ص۲۹۸.    
[۱۲] ابوحامد غزالی، محمد بن محمد، معیار العلم في فن المنطق، ص۱۰۹-۱۲۷.
[۱۳] مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۴۰۴.    


۲ - مستندات مقاله

[ویرایش]

در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• خوانساری، محمد، منطق صوری.
• ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق).
• ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل.
• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.
• تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق.
• ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات.    
• جرجانی، میر سید شریف، الکبری فی المنطق.
• مظفر، محمدرضا، المنطق.    
• سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة.    
• ابوحامد غزالی، محمد بن محمد، معيار العلم في فن المنطق.
• قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.
• خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.    
• مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.    

۳ - پانویس

[ویرایش]
 
۱. ↑ مظفر، محمدرضا، المنطق، ص۲۳۹.    
۲. ↑ تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق، ص۸۷.
۳. ↑ ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۲، ص۱۰۶.
۴. ↑ جرجانی، میر سید شریف، الکبری فی المنطق، ص۱۸۱.
۵. ↑ خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۱۹۰.    
۶. ↑ ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات، ص۴۱.    
۷. ↑ ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل، ص۱۱۱.
۸. ↑ خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۱۶۷.
۹. ↑ قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۱۴۱.
۱۰. ↑ مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۲۵۲.
۱۱. ↑ سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة، ص۲۹۸.    
۱۲. ↑ ابوحامد غزالی، محمد بن محمد، معیار العلم في فن المنطق، ص۱۰۹-۱۲۷.
۱۳. ↑ مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۴۰۴.    


۴ - منبع

[ویرایش]

پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «قیاس اقترانی حملی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۳/۲۴.    



جعبه ابزار