• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قَهْر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَهْر (به فتح قاف) از واژگان قرآن کریم به معنای غلبه و ذلیل کردن است.
مشتقات قَهْر که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
تَقْهَرْ (به فتح تاء و سکون قاف) به معنای ذلیل؛
قاهِرُونَ‌ (به کسر هاء و ضم راء) به معنای چیره‌ایم؛
الْقاهِرُ (به کسر هاء) به معنای غالب؛
الْقَهَّارُ (به فتح قاف و هاء) به معنای بسار غالب و توانا است.


قَهْر به معنای غلبه و ذلیل کردن است و در هر یک به کار رود.


به مواردی از قَهْر که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - تَقْهَرْ (آیه ۹سوره ضحی)

(فَاَمَّا الْیَتِیمَ فَلا تَقْهَرْ)
«یتیم را ذلیل و بی‌چاره مکن (و آن بواسطه از بین بردن مال اوست.)»
آن تقریبا مرادف با ظلم است.


۲.۲ - قاهِرُونَ‌ (آیه ۱۲۷ سوره اعراف)

(وَ اِنَّا فَوْقَهُمْ‌ قاهِرُونَ‌)
«ما بالا دست آن‌هاییم ما به آن‌ها چیره‌ایم.»
قهر به معنای غلبه توام با توانایی است. ظاهرا «قاهِرُونَ» خبر بعد از خبر است.


۲.۳ - الْقاهِرُ (آیه ۱۸ سوره انعام)

(وَ هُوَ الْقاهِرُ فَوْقَ عِبادِهِ‌)
«او غالب و بالا دست بندگانش می‌باشد»
«فوق» خبر بعد از خبر است.


۲.۴ - الْقَهَّارُ (آیه ۳۹ سوره یوسف)

(اَ اَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَیْرٌ اَمِ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ)
«آیا ارباب ضدّ هم و پراکنده بهتر است یا خدای یکتا و بسیار غالب و توانا.»


۲.۵ - الْقَهَّارِ (آیه ۴۸ سوره ابراهیم)

(وَ بَرَزُوا لِلَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّارِ)
(و آنان در پیشگاه خداوند واحد قهار ظاهر می‌گردند.)
یعنی بسیار قاهر توام با بسیار توانا است.

۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۴۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۸۷.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۴۶۴.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۶۸۷.    
۵. ضحی/سوره۹۳، آیه۹.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۲۵.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۱۱.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۴۶.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۳۸۵.    
۱۰. اعراف/سوره۷، آیه۱۲۷.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۸، ص۲۸۴.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۲۲۲.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۲۱۷.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۷۱۶.    
۱۵. انعام/سوره۶، آیه۱۸.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۷، ص۴۶-۴۷.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۷، ص۳۵.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۸، ص۳۲.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۴۳۵.    
۲۰. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۹.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۲۳۸.    
۲۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۱۷۴.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۲۲۱.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۵۸.    
۲۵. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۴۸.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۶۱.    
۲۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۱۲۷.    
۲۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۸۷.    
۲۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۵۷.    
۳۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۹۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «قهر»، ج۶، ص۴۳.    






جعبه ابزار