قَعس (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَعس (به فتح قاف) و
تَقاعُس (به فتح تاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای کنار کشیدن و اقدام نکردن به کار است.
دو مورد از این ماده در
نهج البلاغه آمده است.
قَعس و
تَقاعُس به معنای کنار کشیدن و اقدام نکردن به کار آمده است. «تَقَاعَسَ عَن الامر: تاَخَّر و لم يتقدَّم فيهِ»
به برخی از مواردی که در
نهج البلاغه بهکار رفته است، اشاره میشود:
امام علی (علیهالسلام) به بعضی از فرماندهان لشکر نوشته است:
«فَانْهَدْ بِمَنْ أَطاعَكَ إِلَى مَنْ عَصَاكَ، وَاسْتَغْنِ بِمَنِ انْقَادَ مَعَكَ عَمَّنْ تَقَاعَسَ عَنْكَ» «برانگیز آنکه را که از تو فرمان میبرد به کسی که
عصیان کرده و اکتفا کن به آنکه او از تو
اطاعت کند از کسی که از تو دور شده است.»
(شرحهای نامه:
)
به
معاویه مینویسد:
«فَاقْعَسْ عَنْ هذَا الاَْمْرِ، وَخُذْ أُهْبَةَ الْحِسَابِ» «از این کار دور شو، و برای خود ذخیره حساب ذخیره کن.»
(شرحهای نامه:
)
این ماده دو بار در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قعس»، ج۲، ص۸۷۱.