• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قفل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَفل (به ضم قاف) از واژگان نهج البلاغه معنایش معروف است و جمع آن اقفال می‌باشد.
قُفُوْل (به ضم قاف و فاء) به معنای خشک شدن است.
دو مورد از این ماده در نهج‌ البلاغه آمده است.



قَفل معنایش معروف است و جمع آن اقفال می‌باشد.
قُفُوْل به معنای خشک شدن است. «قَفِلَ‌ الجلدُ قُفُوْلاً: یبس» و به معنای رجوع که در لغت آمده است: «قَفَلَ‌ قُفُولاً: رَجَعَ»


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۲۲۳

امام علی (علیه‌السلام) درباره خودش فرموده است: «وَكَيْفَ أَظْلِمُ أَحَداً لِنَفْس يُسْرِعُ إِلَى الْبِلَى قُفُولُهَا، وَيَطُولُ فِي الثَّرَى حُلُولُهَا؟!» یعنی چطور ظلم کنم به کسی برای خاطر نفسی که به سرعت به سوی فنا و پوسیده شدن می‌رود و ماندنش در زیر خاک طولانی خواهد بود. (شرح‌های خطبه: )
قفول در اینجا به معنای رجوع است و در لغت آمده است:

۲.۲ - خطبه ۱۹۱

درباره اهل جاهلیت فرموده است: «وَاسْتَغْلَقَتْ عَلَى أَفْئِدَتِهِمْ أَقْفَالُ الرَّيْنِ» «قفل‌های زنگار گمراهی دلهای‌شان را بسته بود.» (شرح‌های خطبه: )


این ماده دو بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۷۲.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۴۵۳.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۳۹۱.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۳۹۱.    
۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۵۳، خطبه ۲۲۳.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۲۴۳، خطبه ۲۱۹.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۶، خطبه ۲۲۴.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۴۱، خطبه ۲۲۳.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۴.    
۱۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۶.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۴۰۱.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۲۹۱.    
۱۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۴۵.    
۱۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۳۹۱.    
۱۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۴۳، خطبه ۱۹۱.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۵۷، خطبه ۱۸۶.    
۱۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۳، خطبه ۱۹۱.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۴۱.    
۱۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۶۹.    
۲۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۷۸.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۲۵.    
۲۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۴۹.    
۲۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۱۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قفل»، ج۲، ص۸۷۲.    






جعبه ابزار