قضیه متصله لزومیه سالبه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قضیه متصله لزومیه سالبه، بهمعنای
قضیه شرطیه متصله دالّ بر سلب اتصال لزومی بین
مقدم و
تالی است.
قضیه متصله لزومیه به لحاظ کیفیتِ نسبت (
سلب و
ایجاب)، به
متصله لزومیه موجبه و سالبه تقسیم میشود.
متصله لزومیه سالبه، قضیهای است که در آن به سلب اتصال لزومی بین مقدم و تالی حکم شده باشد، خواه این حکم مبنی بر عدم اتصال باشد و یا مبنی بر اتصال بدون علاقه. بنابراین، سالبه لزومیه دو فرض دارد یکی آن که اصل اتصال سلب شده، و دیگری این که اتصال بدون علاقه باشد.
و هر کدام از این دو فرض با توجه به سلب و ایجاب اجزا بر چهار نوع است:
۱. متصله لزومیه سالبه، با ایجاب مقدم و تالی، مانند: "چنین نیست که هر کس را ظاهر آراسته باشد، اخلاق پسندیده باشد".
۲. متصله لزومیه سالبه، با مقدم و تالیِ سالب، مانند: "چنین نیست که هر که را مال نباشد،
کمال هم نباشد".
۳. متصله لزومیه سالبه، با مقدم موجب و تالی سالب، مانند: "چنین نیست که هر که
منطق داند در
فکر خطا نکند".
۴. متصله لزومیه سالبه، با مقدم سالب و تالی موجب، مانند: "چنین نیست که هر که را
دین نباشد، از دینداران پیش افتد".
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:
• گرامی، محمدعلی، منطق مقارن.
• شیرازی، قطبالدین، درة التاج (منطق).
• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.
• تفتازانی، عبدالله بن شهابالدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق.
• قطبالدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «قضیه متصله لزومیه سالبه»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۳/۲۰.