• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قصو (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَصْو (به فتح قاف و سکون صاد) از واژگان قرآن کریم به معنای دوری است.
مشتقات قَصْو که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
اَقْصَی‌ (به فتح الف و سکون قاف) به معنای دورتر،
قُصْوی‌ (به ضم قاف و سکون صاد) مؤنّث اَقْصَی‌ به معنای دور می‌باشد.


قَصْو (بر وزن فَلْس) به معنای دوری است.
«قَصَا المکان‌ قَصْواً: بعد- قَصَا عن القوم: تباعد» قصی یعنی دور.
اَقْصَی‌ یعنی دورتر. قُصْوی‌ مؤنّث اقصی است.


به مواردی از قَصْو که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - قَصِیًّا (آیه ۲۲ سوره مریم)

(فَحَمَلَتْهُ فَانْتَبَذَتْ بِهِ مَکاناً قَصِیًّا)
«مریم به عیسی حامله شد و وی را به مکان دوری برد و از اهلش در مکانی دور گوشه گرفت.»

۲.۲ - اَقْصَا (آیه ۲۰ سوره یس)

(وَ جاءَ مِنْ‌ اَقْصَا الْمَدِینَةِ رَجُلٌ یَسْعی‌)
«از انتها و دورترین قسمت شهر مردی شتابان آمد.»

۲.۳ - الْاَقْصَی‌ (آیه ۱ سوره اسراء)

(سُبْحانَ الَّذِی اَسْری‌ بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ اِلَی الْمَسْجِدِ الْاَقْصَی‌...)
(پاک و منزّه است آن كس كه بنده‌اش را در يک شب، از مسجدالحرام به مسجدالأقصی- كه گرداگردش را پربركت ساخته‌ايم- برد...)
مراد از مسجد اقصی کلیسای شهر اورشلیم است که بعد از اسلام مبدّل به مسجد شد علت تسمیه آن به اقصی در «سری» گذشت.

۲.۴ - الْقُصْوی‌ (آیه ۴۲ سوره انفال)

(اِذْ اَنْتُمْ بِالْعُدْوَةِ الدُّنْیا وَ هُمْ بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوی‌)
«آن‌گاه که شما در نزدیک‌ترین کناره به مدینه بودید و مشرکین در دورترین کناره بودند.»
آیه موضع مسلمین و مشرکین را در «جنگ بدر» بیان می‌کند.

۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۱۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۷۳.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۱، ص۳۴۱.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۷۳.    
۵. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱۵، ص۱۸۳.    
۶. فیروزآبادی، مجدالدین، قاموس المحیط، ج۴، ص۳۷۸.    
۷. مریم/سوره۱۹، آیه۲۲.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۵۵.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۴۲.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۵۹.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۸۹.    
۱۲. یس/سوره۳۶، آیه۲۰.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۱۱۰.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۷۵.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۳۸۱.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۶۵۵.    
۱۷. اسراء/سوره۱۷، آیه۱.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص.    .
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۶.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۷.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۸۳.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۶۱۱.    
۲۳. انفال/سوره۸، آیه۴۲.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۱۲۰.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۹۱.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۰، ص۲۲۶.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۴۷۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «قصو»، ج۶، ص۱۶.    






جعبه ابزار