قصد تمییز
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قصد تمییز به التفات به عنوان
مامورٌ به برای تمییز دو عمل مشابه اطلاق میشود.
تمییز، در
لغت به معنای جدا کردن و مشخص نمودن، و در اصطلاح، به معنای ادای
عبادت با التفات به عنوان مامورٌبه است.
قصد تمییز، عبارت است از قصد جدا کردن دو عمل مشابه از نظر هیئت و شکل، از راه توجه به عنوان آنها هنگام امتثال؛ برای مثال،
نماز ظهر و
عصر از هر نظر مشابه هم میباشد؛ یعنی هر دو واجب و چهار رکعتی است و قصد تمییز، در این جا یعنی به جاآوردن چهار رکعت نماز واجب، به قصد ظهر فقط یا به قصد عصر فقط.
قصد تمییز، در جایی شرط است که واجب از عناوین قصدی باشد؛ یعنی انطباق عنوان
واجب بر معنون آن، بر قصد عنوان مامورٌبه متوقف باشد، از آن رو که صورت عمل در خارج، بین این عنوان مامورٌبه و عناوین دیگر مشترک است؛ یعنی عنوان بر یکی از آن دو، به تنهایی صدق نمیکند، مگر با آوردن قصد مامورٌبه یا
قصد تعیین.
فرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۳۵، برگرفته از مقاله «قصد تمییز».