قانِت (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قانِت: (کُلٌّ لَهُ قانِتُونَ) «قانِت» از مادّه «
قنوت»
چنان که قبلًا هم گفته‌ایم، به معنای
ملازمت و
اطاعت توام با
خضوع است، اطاعتی که از
ایمان و اعتقاد سر زند و این اشاره به جنبه‌های عملی و آثار ایمان می‌باشد.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با
قانِت:
(وَ لَهُ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَ الْاَرْضِ کُلٌّ لَّهُ قَانِتُونَ) (و از آن اوست همه کسانی که در آسمان‌ها و زمین‌اند و همگی در برابر او خاضع و مطیع‌اند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: قنوت به معنای لازم بودن اطاعت با خضوع است، هم چنان که
راغب نیز این طور معنا کرده است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(اِنَّ الْمُسْلِمِینَ وَ الْمُسْلِمَاتِ وَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْقَانِتِینَ وَ الْقَانِتَاتِ وَ الصَّادِقِینَ وَ الصَّادِقَاتِ وَ الصَّابِرِینَ وَ الصَّابِرَاتِ وَ الْخَاشِعِینَ وَ الْخَاشِعَاتِ وَ الْمُتَصَدِّقِینَ وَ الْمُتَصَدِّقَاتِ وَ الصَّائِمِینَ وَ الصَّائِمَاتِ وَ الْحَافِظِینَ فُرُوجَهُمْ وَ الْحَافِظَاتِ وَ الذَّاکِرِینَ اللَّهَ کَثِیرًا وَ الذَّاکِرَاتِ اَعَدَّ اللَّهُ لَهُم مَّغْفِرَةً وَ اَجْرًا عَظِیمًا) (به یقین، مردان
مسلمان و
زنان مسلمان، مردان با ایمان و
زنان با ایمان، مردان مطیع فرمان خدا و
زنان مطیع فرمان خدا، مردان
راستگو و
زنان راستگو و مردان
صابر و شکیبا و
زنان صابر و شکیبا، مردان با خشوع و
زنان با خشوع، مردان انفاق کننده و
زنان انفاق کننده، مردان روزه‌دار و
زنان روزه‌دار، مردان پاکدامن و
زنان پاکدامن و مردانی که بسیار به یاد خدا هستند و زنانی که بسیار
خدا را یاد می‌کنند، خداوند برای همه آنان
آمرزش و پاداش عظیمی فراهم ساخته است.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه قنوت به طوری که گفته‌اند به معنای ملازمت در اطاعت و خضوع است و در نتیجه معنای دو کلمه مورد بحث مردان و زنانی است که ملازم اطاعت خدا و همواره در برابر او خاضعند.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(اَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ آنَاء اللَّیْلِ سَاجِدًا وَ قَائِمًا یَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَ یَرْجُو رَحْمَةَ رَبِّهِ قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَ الَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ اِنَّمَا یَتَذَکَّرُ اُوْلُوا الْاَلْبَابِ) (آیا چنین کسی با ارزش است یا کسی که در ساعات شب در حال
سجده و قیام به عبادت مشغول است و از عذاب آخرت می‌ترسد و به رحمت پروردگارش امیدوار است. بگو: آیا کسانی که می‌دانند با کسانی که نمی‌دانند یکسانند؟ تنها خردمندان متذکر می‌شوند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه قنوت - به طوری که راغب گفته - به معنای ملازم بودن با عبادت است، البته عبادت با خضوع.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «قانِت»، ص۴۳۲-۴۳۳.
