• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قالِب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قالِب (به کسر لام) از واژگان نهج البلاغه ظرفی است که فلز گداخته یا چیزی دیگر را در آن می‌ریزند تا به شکل آن درآید.
دو مورد از این ماده در نهج‌ البلاغه آمده است.



قالِب ظرفی است که فلز گداخته یا چیزی دیگر را در آن می‌ریزند تا به شکل آن درآید.


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۱۶۵

امام علی (علیه‌السلام) درباره پرندگان فرموده است: «فَمِنْهَا مَغْمُوسٌ فِي قَالَبِ لَوْن لاَ يَشُوبُهُ غَيْرُ لَوْنِ مَا غُمِسَ فِيه.» یعنی برخی از آن پرندگان ریخته شده در قالب رنگ بخصوصی که رنگ دیگری به آن آمیخته نیست. (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - نامه ۴۵

خطاب به دنیا فرموده است: «وَ اَللَّهِ لَوْ كُنْتِ شَخْصاً مَرْئِيّاً وَ قَالَباً حِسِّيّاً لَأَقَمْتُ عَلَيْكِ حُدُودَ اَللَّهِ فِي عِبَاد غَرَرْتِهِمْ بِالاَْمَانِي» «‌ای دنیا اگر انسان دیدنی و قالب محسوس بودی، حدود خدا را بر تو جاری می‌کردم درباره بندگانی که آنها را با آرزوهای کاذب فریفته‌ای.» (شرح‌های خطبه: )


این ماده دو بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۷۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۱۴۹.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۳۹۴.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۶۲، خطبه ۱۶۵.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۸، خطبه ۱۶۳.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۶، خطبه ۱۶۵.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۱، خطبه ۱۶۵.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۵۸.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۲.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۳۶۱.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۵۰.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۶۶.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۸۲، نامه ۴۵.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۱۹، نامه ۴۵.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ص۸۲، نامه ۴۵.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۵۵.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج، ص.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۰۱.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۲۲۱.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۱۲۲.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۲۹۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «#»، ج۲، ص۸۷۴.    






جعبه ابزار