قاعده کُلُّ ذی رَحِمٍ بِمَنزِلَةِ الرَّحِمِ الذی یُجَرُّ بِهِ
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قاعدۀ کُلُّ ذی رَحِمٍ بِمَنزِلَةِ الرَّحِمِ الذی یُجَربهِ از
قواعد فقهی که از آن به قاعده
ارث کُلُّ ذی رَحم یَکونُ نَصیب مَن یَتقرّب بِه نیز تعبیر شده، برگرفته از روایتی به نقل از
امام صادق (علیه‌السّلام) دربارۀ ارث بردن خویشاوندان دور، با این مضمون است که خویشان دور
میّت در ارث بردن، به منزلۀ آن دسته خویشان نزدیکی‌اند که از جانب او با میّت نسبت پیدا می‌کنند.
بر اساس قاعدۀ یاد شده، ارث خویشان دور میّت به‌اندازۀ ارث خویشان نزدیک‌تری است که از طریق او با میّت نسبت پیدا می‌کنند. به عنوان نمونه، ارث پسر دختر میّت واجد شرایط، به‌اندازۀ ارث مادرش (
ارث دختر از میّت) می‌باشد، نه به‌اندازۀ ارث پسر میّت، چنان‌که
دایی به‌اندازۀ مادر میّت (یک سوم) و
عمو به‌اندازۀ پدر میّت (دو سوم) ارث می‌برد. بنابراین، چنانچه وارث میّت، تنها نوۀ پسری و دختری باشد، یک سوم مال به نوۀ دختری، هرچند پسر باشد و دو سوم آن به نوۀ پسری، گرچه دختر باشد، می‌رسد و چنانچه وارث تنها عمو و دایی باشد، یک سوم به دایی و دو سوم به عمو می‌رسد.
مستند قاعده، روایتی است که قاعده از آن گرفته شده و در آغاز بدان اشاره شد.
•
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهم‌السلام)، ج۶، ص۳۲۷.
