قائم (خلیفه عباسی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بیست و ششمین خلیفه ی عباسی، فرزند قادر ملقب به القائم بامراﷲ است که در
ذی القعده سال ۳۹۱ متولد شد. او مردی دانشمند و خوش صورت و نیکوسیرت و بااقتدار بود.
قادر در سال ۴۱۴ ق پسرش را به جانشینی خود برگزید.
قائم که به مدت ۹ سال به همراه پدر در خلافت شرکت داشت، در دادگری و انصاف کوشش فراوانی میکرد. وی مردی فاضل و دانشمند بود و اشعاری زیبا میسرود. مدت خلافت او چهل و چهار سال و دوازده روز(۴۲۲-۴۶۷ ق) بود.
در زمان خلافت قائم در ۴۳۷ ق، «ملک رحیم» واپسین امیرالامرای آل بویه در
بغداد به دست
طغرل سلجوقی گرفتار و در دِژ تَبَرک زندانی شد و بدین ترتیب نفوذ امرای آل بویه در دربار خلافت به پایان رسید.
• رونق دولت عباسیان
• انقراض دولت آل بویه
• تأسیس دولت
سلجوقی• شورش شافعیان
• شورش حنبلیان
• شورش مردم بغداد به گلایه از ستم و بیداد سپاهیان
طغرل• شورش بساسیری
مقارن ورود
طغرل به
بغداد، اختیار کارها در دربار قایم در دست نوکرانی از غلامان پیشین بهاءالدوله دیلمی، به نام ابوالحارث ارسلان بساسیری بود که سرکرده و فرمانده لشکریان ترک نیز بود و خلیفه در برابر او و یارانش، نیرو و توانی نداشت به ویژه از سال ۴۴۶ ق به بعد که پنهانی با مستنصر فاطمی علیه خلیفه سازش هایی در نهان کرده بود.
از این رو، پایان بخشیدن به کار بساسیری و نفوذ وی در بغداد کار آسانی نبود.
طغرل به مدت ۱۳ ماه در
بغداد ماند و به فرمان خلیفه قایم در روز جمعه، هشت روز مانده به آخر ماه مبارک
رمضان سال ۴۴۷ ق/۱۶ دسامبر ۱۰۵۵ م، در بغداد به نام خلیفه خطبه خواند.
خلیفه دختر داود، برادر
طغرل و خواهر اَلپ اَرسلان را به همسری گرفت، به این ترتیب بین دو خاندان
سلجوقی و عباسی پیوند خویشاوندی برقرار شد.
قایم در سال ۴۵۲ ق پسر خود عبدالله را با لقب المقتدی به جانشینی برگزید. او تا سال ۴۶۷ق زنده بود تا این که در سن ۷۶ سالگی چشم از جهان فروبست. ابوالفتح منصور شیرازی و ابونصر محمد موصعی از کسانی بودند که وزارت این خلیفه را بر عهده داشتند.
• دانشنامه رشد
• لغتنامه دهخدا، ذیل مدخل قائم