قائم (خلیفه عباسی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بیست و ششمین خلیفه ی عباسی، فرزند قادر ملقب به القائم بامراﷲ است که در
ذی القعده سال ۳۹۱ متولد شد. او مردی دانشمند و خوش صورت و نیکوسیرت و بااقتدار بود.
قادر در سال ۴۱۴ ق پسرش را به جانشینی خود برگزید.
قائم که به مدت ۹ سال به همراه پدر در خلافت شرکت داشت، در دادگری و انصاف کوشش فراوانی می‌کرد. وی مردی فاضل و دانشمند بود و اشعاری زیبا می‌سرود. مدت خلافت او چهل و چهار سال و دوازده روز(۴۲۲-۴۶۷ ق) بود.
در زمان خلافت قائم در ۴۳۷ ق، «ملک رحیم» واپسین امیرالامرای آل بویه در
بغداد به دست طغرل سلجوقی گرفتار و در دِژ تَبَرک زندانی شد و بدین ترتیب نفوذ امرای آل بویه در دربار خلافت به پایان رسید.
• رونق دولت عباسیان
• انقراض دولت آل بویه
• تأسیس دولت سلجوقی
• شورش شافعیان
• شورش حنبلیان
• شورش مردم بغداد به گلایه از ستم و بیداد سپاهیان طغرل
• شورش بساسیری
مقارن ورود طغرل به
بغداد، اختیار کارها در دربار قایم در دست نوکرانی از غلامان پیشین بهاءالدوله دیلمی، به نام ابوالحارث ارسلان بساسیری بود که سرکرده و فرمانده لشکریان ترک نیز بود و خلیفه در برابر او و یارانش، نیرو و توانی نداشت به ویژه از سال ۴۴۶ ق به بعد که پنهانی با مستنصر فاطمی علیه خلیفه سازش هایی در نهان کرده بود.
از این رو، پایان بخشیدن به کار بساسیری و نفوذ وی در بغداد کار آسانی نبود.
طغرل به مدت ۱۳ ماه در
بغداد ماند و به فرمان خلیفه قایم در روز جمعه، هشت روز مانده به آخر ماه مبارک
رمضان سال ۴۴۷ ق/۱۶ دسامبر ۱۰۵۵ م، در بغداد به نام خلیفه خطبه خواند.
خلیفه دختر داود، برادر طغرل و خواهر اَلپ اَرسلان را به همسری گرفت، به این ترتیب بین دو خاندان سلجوقی و عباسی پیوند خویشاوندی برقرار شد.
قایم در سال ۴۵۲ ق پسر خود عبدالله را با لقب المقتدی به جانشینی برگزید. او تا سال ۴۶۷ق زنده بود تا این که در سن ۷۶ سالگی چشم از جهان فروبست. ابوالفتح منصور شیرازی و ابونصر محمد موصعی از کسانی بودند که وزارت این خلیفه را بر عهده داشتند.
• دانشنامه رشد
• لغتنامه دهخدا، ذیل مدخل قائم
