• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فیل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: فیل (ابهام‌زدایی).


فیل (به کسر فاء و سکون یاء) از واژگان نهج البلاغه که نام حیوانی معروف است.
این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.



فیل حیوانی است معروف.


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۱۶۵

امام علی (علیه‌السلام) در توضیح عظمت خداوند متعال چنین میفرمایند: «فَسُبْحَانَ مَنْ أَدْمَجَ قَوَائِمَ الذَّرَّةِ وَالْهَمَجَةِ إلَى مَا فَوْقَهُمَا مِنْ خَلْقِ الْحيتانِ وَالاَْفْيلَةِ» حيتان جمع حوت و فيله جمع فيل است، «پاك و منزه است خدائيكه دستها و پاهاى مورچه ريز و پشّه ريز را در بدن آنها داخل كرد تا ما فوق آنها از آفرينش نهنگان و فيلها.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - خطبه ۱۲۸

حضرت (علیه‌السلام) در خطبه ای درباره ساختمانهاى بصره فرموده: «لَهَا أَجْنِحَةٌ كَأَجْنَحَةِ النُّسُورِ، وَخَرَاطِيمُ كَخَرَاطِيمِ الْفِيَلَةِ» «بالهايى همانند بالهاى كركسان و خرطومهايى همچون خرطومهاى فيلان دارند.» (شرح‌های خطبه: )
از این ماده دو مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۳۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴۹.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۴۴۵.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۶۹، خطبه۱۶۵.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۹۲، خطبه۱۶۳.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۳۹، خطبه۱۶۵.    
۷. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۵، خطبه۱۶۵.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۱.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۳۹۲.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۵۹.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۷۵.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۸۹، خطبه۱۲۸.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۱۳، خطبه۱۲۴.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۸۶، خطبه۱۲۸.    
۱۶. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷۷، خطبه۱۲۸.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۴۹.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۱.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۳۴۹.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۰۶.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۲۵.    
۲۲. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۳۶.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۶۹، خطبه۱۶۵.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۸۹، خطبه۱۲۸.    



بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فیل »، ج۲، ص۸۳۷.    






جعبه ابزار