• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فِلْذَه (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فِلْذَه (به کسر فاء و سکون لام و فتح ذال) از واژگان نهج البلاغه به معنای تكّه کبد، و تكّه طلا، نقره، گوشت، مال و غير آن است.
از این ماده فقط دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.



فِلْذَه به معنای تكّه كبد، تكّه طلا، نقره، گوشت، مال و غير آن است.
جمع آن إِفْلاَذ و فِلَذ است.


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۱۳۸

امیرالمومنین (علیه‌السلام) ظاهرا در رابطه با امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) فرموده اند: «وَ تُخْرِجُ لَهُ الْأَرْضُ أَفَالِیذَ کَبِدِهَا وَ تُلْقِی إِلَیْهِ سِلْماً مَقَالِیدَهَا» «زمین تكّه‌هاى جگر خويش (معادن) را براى او بيرون مى‌ريزد و از روى تسليم، كليدهاى خود را به او مى‌دهد» (شرح‌های خطبه: )
اشاره است به كشف و اخراج معادن در زمان قائم (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف).

۲.۲ - خطبه ۱۶۵

حضرت (علیه‌السلام) در وصف طاووس میفرمایند: «تَخَالُ ... مَا أُنْبِتَ عَلَیْهَا ... خَالِصَ الْعِقْیَانِ وَ فِلَذَ الزَّبَرْجَدِ» «خيال مى‌كنى آنچه در بدن او روئيده طلاى خالص و تكّه‌هاى زبرجد است.» (شرح‌های خطبه: )


از این ماده دو مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۲۸.    
۲. النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۸۶.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۱۹۷.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۰۲، خطبه۱۳۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۳۰، خطبه۱۳۶.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۹۶، خطبه۱۳۸.    
۷. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۹۵، خطبه۱۳۸.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۱۳.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۱۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۵۳۱.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۳۵۱.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۴۶.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۶۵، خطبه۱۶۵.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۸۹، خطبه۱۶۰.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۳۷، خطبه۱۶۵.    
۱۶. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۳، خطبه۱۶۵.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۵۹.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۵۷.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۴۰۳.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۴۵.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۷۹.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۰۲، خطبه۱۳۸.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۶۵، خطبه۱۶۵.    



بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فلذ »، ج۲، ص۸۲۸.    






جعبه ابزار